बांधकाम स्थळांवरील वायुप्रदूषण कमी करण्यासाठी कार्यशाळा

मुंबई : शहरी वायू प्रदूषणाला तोंड देण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून, क्रेडाई-एमसीएचआयने महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळ (एमपीसीबी) आणि डब्ल्यूआरआय इंडिया यांच्या सहकार्याने बांधकाम स्थळांवरील वायू प्रदूषण कमी करण्यासाठी क्षमता-निर्मिती कार्यशाळा आयोजित केली. मुंबईतील क्रेडाई-एमसीएचआय कार्यालयात आयोजित या कार्यशाळेत मुंबई महानगर प्रदेश (एमएमआर) मधील साइट अभियंते, सुरक्षा अधिकारी, पर्यावरण व्यावसायिक आणि प्रकल्प व्यवस्थापकांना बांधकाम क्रियाकलापांची संबंधित प्रदूषण नियंत्रण उपायांवर व्यावहारिक प्रशिक्षण घेण्यासाठी बोलावण्यात आले.

मुंबईसारख्या दाट लोकवस्ती असलेल्या आणि सतत पुनर्विकास होत असलेल्या शहरात बांधकाम स्थळांमधून होणाऱ्या उत्सर्जनाच्या वाढत्या चिंतेवर या कार्यशाळेत लक्ष केंद्रित करण्यात आले. तज्ज्ञांनी अधोरेखित केले की फॉगिंग, व्हील वॉशिंग, सक्रिय कार्यक्षेत्रे वेगळे करणे आणि कटिंग आणि ड्रिलिंग झोन बंद करणे यासारखे उपाय उपलब्ध असले तरी, त्यांची जमिनीवर अंमलबजावणी मोठ्या प्रमाणात बदलते.

डब्ल्यूआरआय इंडियाने महाराष्ट्र राज्य प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करणे, किफायतशीर साधनांचा वापर करून पर्यावरणीय मापदंडांचे निरीक्षण करणे आणि रिअल-टाइम ट्रॅकिंग आणि रिपोर्टिंग सिस्टमद्वारे अनुपालन वाढवणे या महत्त्वावर सहभागासाठी एक तांत्रिक सत्र आणि प्रशिक्षण आयोजित केले. नागरी अधिकाऱ्यांनी वाढत्या प्रमाणात अनिवार्य केल्याप्रमाणे सीसीटीव्ही आणि सतत हवेच्या गुणवत्तेचे निरीक्षण यांचे एकत्रीकरण यावर देखील भर देण्यात आला. शाश्वत बांधकामाचे प्रमुख घटक म्हणून योग्य दस्तऐवजीकरण, डेटा पारदर्शकता आणि संरचित शमन प्रयत्न सादर केले गेले.

बीएमसीच्या पर्यावरण आणि हवामान बदल विभागाच्या कार्यकारी अभियंता रेवती शिधये यांनी नमूद केले की, “ बांधकामाशी संबंधित धुळीचा हवेच्या गुणवत्तेवर आणि सार्वजनिक आरोग्यावर गंभीर परिणाम झाला आहे. जागतिक मानकांसारख्या शाश्वत पद्धतींचा अवलंब करण्याची वेळ आली आहे. जर मुंबईने आघाडी घेतली तर ते देशाच्या उर्वरित भागांसाठी एक उदाहरण ठेवू शकते. विकास स्वच्छ, निरोगी पद्धतींच्या प्रतिबद्धतेसह हातात हात घालून पुढे गेला पाहिजे.”

क्रेडाई एमसीएचआयचे सीओओ केवल वलंभिया म्हणाले, “शहरी वायू प्रदूषणात बांधकाम क्षेत्र एकमेव कारणीभूत नसले तरी, समस्या आणि उपाय दोन्हीमध्ये ते महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.ही कार्यशाळा पायलट साइट्सवर प्रत्यक्ष शिक्षणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि व्यवहार्य उपाय प्रदर्शित करण्याच्या आमच्या व्यापक प्रयत्नांचा एक भाग आहे. अर्थपूर्ण बदल साध्य करण्यासाठी सहकार्य आणि सतत सहभाग महत्त्वाचा आहे असे आम्हाला वाटते.”

डब्ल्यूआरआय इंडियाचे कार्यक्रम संचालक कुमार कुमारस्वामी म्हणाले, "बांधकाम जबाबदारीने पुढे जाईल याची खात्री करण्यासाठी प्रकल्प नियोजनासह धूळ कमी करणे आवश्यक आहे. बांधकाम उत्सर्जन ही केवळ एक नियामक समस्या नाही - ती कामगार आणि जवळच्या समुदायांसाठी गंभीर आरोग्य धोक्यात आणते. स्वच्छ बांधकाम एक मानक पद्धत बनवू शकतील अशा नाविन्यपूर्ण तंत्रज्ञानाचा आणि उपायांचा सतत शोध घेणे देखील महत्त्वाचे आहे."