‘धा.इन’च्या घुगरांचा नादखुळा

केदार जोशी : मी व राधिका जैतपाल आम्ही दोघे या व्यवसायामध्ये भागीदार आहोत. हा व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी राधिका जैतपाल गेले १७-१८ वर्ष कथ्थक नृत्य शिकण्यासाठी सोनियाताई परचुरेंकडे प्रक्षिशण घेत आहेत. त्या विशारदझाल्यानंतर आजही सोनियाताईंकडे राधिका अनेक शाखांमध्ये नृत्य शिकवण्याचे क्लासेस घेतात. हे काम करताना दर्जेदार घुंगरूंची कमतरता त्यांना जाणवू लागली. हवा तसा नाद, दर्जा व विक्रीसाठी पटकन न मिळणारा स्रोत यांची सांगड घालताना त्यांची दमछाक उडाली. त्याचवेळी एका छताखाली सगळ्या प्रकारचे घुंगरू मिळवण्यासाठी त्यांनी उद्योगाचा मार्ग निवडला. त्यातूनच मग ‘धा.इन’ स्टार्टअपचा जन्म झाला.

राधिका जैतपाळ : मला कथ्थकमध्ये रस होता. आता त्याच क्षेत्रात काम करण्याचे पुढे ठरले आणि त्याचीच परिणती म्हणून घुंगरू बनवण्याचे ठरवले.

 

केदार जोशी : माझी ‘पॅलेट क्रिएशन’ नावाची एक ब्रॅण्डिंग कंपनी आहे. मार्केटिंग, कलाकुसर यांचा संगम व्हावा, या विचाराने मी आणि राधिका यांनी एकत्र येण्याचा निर्णय घेतला. घुंगरू पटकन उपलब्ध होत नाहीत आणि झालेच तरी त्यांची किंमत जास्त आहे. उत्तम दर्जाचे घुंगरू वाजवी दरात उपलब्ध करुन देण्यासाठी आम्ही हे स्टार्टअप सुरु करण्याचा निर्णय घेतला. त्यात नफ्याचे मार्जिन कमीत कमी ठेवून जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचण्याचा आमचा उद्देश आहे, ज्यामध्ये कला आणि व्यवसाय यांचा मेळ साधणे शक्य झाले. नृत्य क्षेत्रातले दिग्गज नकुल घाणेकर, सोनिया परचुरे यांनीदेखील ‘घुंगरांची खरेदी तुमच्याकडून करू’ हे सांगितल्यावर आम्हाला मानसिक बळ मिळाले.

राधिका जैतपाळ : म्हणूनच आता यापुढे स्टार्टअप आणि नृत्य अविरतपणे सुरू ठेवण्याची इच्छा आहे.

केदार जोशी : माझी डिजिटल मार्केटिंग कम ब्रॅ्रण्डिंग कंपनी चालू असल्याने भांडवलाच्या बाबतीत फार संघर्ष करावा लागला नाही. उपलब्ध भांडवलातून ‘धा. इन’साठीचा निधी उभे करणे शक्य झाले. त्यामुळे स्टार्टअप सुरू करायला सुदैवाने कर्ज काढावे लागले नाही. ठाण्यामधील ‘पॅलेट क्रिएशन’च्या कार्यालयात हा व्यवसाय सुरू केला, ज्यामुळे त्या पैशाची बचत शक्य झाली. तसेही वेगळी जागा घेऊन व्यवसाय सुरू करणे खूप अवघड असते. यामुळे आमचे काम कमी भांडवलात झाले असले तरी त्यात मेहनत प्रचंड होती. ते मटेरियल शोधून त्यातला सिलेक्टीव्ह मटेरियलवर काम करणे, यासाठी संपूर्ण भारतातून आम्ही मटेरियल शोधून त्यावर काम केले. त्यामुळे आमचे श्रम हेच भांडवल होते. आजघडीला आम्ही पाच जण ही कंपनी चालवतो.

केदार जोशी : सुदैवाने आमच्या व्यवसायाला चांगला प्रतिसाद मिळाला. घुंगरांच्या सगळ्या मार्केटमध्ये व्यवसाय विस्ताराचे आमचे उद्दिष्ट आहे. कथ्थक नृत्य क्लासेस, विद्यापीठ अशा राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील व्यासपीठावर पोहोचून घुंगरू व्यवसाय वाढीसाठी मी आणि राधिका निश्चित प्रयत्न करू. लोकांचा विश्वास संपादन करणे, याला आमची प्राथमिकता आहे.

केदार जोशी : खरं तर ही तशी मोठी इंडस्ट्री आहे. भविष्यातही या व्यवसायात मोठी भरारी घेणे शक्य आहे. कलेकडे पुन्हा समाज वळत असल्यास या इंडस्ट्रीला मरण नाही, असे मला वैयक्तिक पातळीवर वाटते. कला या क्षेत्राला भूतकाळात फार गांभीर्याने घेतले गेले नाही. कलेला, कलाकारांना सरकारने प्राथमिकता दिल्यास तरुणांना, कलाकारांना नक्कीच प्रोत्साहन मिळेल.

केदार जोशी : ‘टेक्निकल’ आणि ‘प्रमोशनल’ ज्ञानाचा वापर करुन या क्षेत्रात कोणीही उद्योजक आपली एक वेगळी ओळख निर्माण करू शकतो. राधिकासुद्धा १७ वर्षं नृत्यक्षेत्रात असल्याने तिला घुंगरु आणि त्याचे प्रकार हे सगळे नेमके काय प्रोडक्ट आहेत, याची जाणीव आहे. त्यामुळे व्यवसायाची पूर्ण माहिती घेऊनच तरुणांनी या क्षेत्रात उतरल्यावर व्यवसाय करणे सुलभ होईल. सोपे नसले तरी तितकेसे अवघड नाही. मराठी उद्योजकांनी या क्षेत्रात येण्यासाठी एखाद्या चांगल्या नृत्यगुरूंकडून मार्गदर्शन घेणे आवश्यक आहे. उदाहरणार्थ आम्ही सोनियाताईंकडून मार्गदर्शन घेतले. सोनियाताईंनी या क्षेत्रात अपार मेहनत घेतल्याने आम्हाला त्यातून खूप गोष्टी शिकता आल्या. या व्यवसायाकडे फक्त व्यवसाय म्हणून न पाहता, कला म्हणून पाहायला हवे. मराठी उद्योजक म्हणून सगळ्यांनी एकमेकांना मदत केल्यास एकत्रितपणे मोठी उद्दिष्टपूर्ती सहज शक्य आहे.

 

 

राधिका जैतपाळ : मला फक्त एवढंच सांगायचं आहे की, व्यवसायात ‘ग्रुपीझम’ असू नये. एका गुरूकडे शिकले म्हणून दुसर्‍या गुरूंनी आमच्याकडून उत्पादन घेण्यासाठी फारशी रूची न दाखवणे, हे कुठेतरी बदललं तर खूप बरं होईल. कला व्यवसायात कटुता नसावी, हेच आवर्जून सांगावेसे वाटते.

-मोहित सोमण