काय आहे पेगासस स्पायवेअर?आणि कसे ते तुमचा मोबाइल हॅक करू शकते?

नवी दिल्ली : इस्रायलच्या कंपनी एनएसओ ग्रुपने तयार केलेले सॉफ्टवेअर पेगासस हे भारतातील कथित फोन-टॅपिंग घोटाळ्याच्या केंद्रस्थानी आहे.माध्यमांच्या प्रकाशनाच्या जागतिक संघटनेने दिलेल्या माहितीनुसार दोन सेवा देणारे केंद्रीय मंत्री, तीन विरोधी पक्ष नेते, एक घटनात्मक प्राधिकरण, सध्याचे आणि माजी सुरक्षा संघटनांचे प्रमुख, प्रशासक आणि ४० ज्येष्ठ पत्रकार आणि कार्यकर्ते यांचे फोन पेगाससचा वापर करून बग केले गेले होते. गुप्तचर सॉफ्टवेअर पेगासस हे पाळत ठेवण्यासाठी वापरले गेले होते.सप्टेंबर २०१८ मध्ये कॅनेडियन सायबरसुरक्षा संस्थेच्या द सिटीझन लॅबने भारतासह ४५ देशांची ओळख करून देणारा एक व्यापक अहवाल प्रकाशित केला ज्यामध्ये स्पायवेअर वापरला जात होता.त्यानंतर ऑक्टोबर २०१९ मध्ये व्हॉट्सअॅपने उघडकीस आणले की भारतातील पत्रकार आणि मानवाधिकार कार्यकर्त्यांनी पेगासस वापरणार्‍या ऑपरेटरंकडून पाळत ठेवण्याचे ठेवली होते.

पेगासस हा एक प्रकारचा दुर्भावनायुक्त सॉफ्टवेअर आहे किंवा स्पायवेअर म्हणून वर्गीकृत मालवेयर आहे.पेगासस सारखे स्पायवेअर आपल्या माहितीशिवाय आपल्या डिव्हाइसवर प्रवेश मिळविण्यासाठी डिझाइन केले गेले आहे, आणि वैयक्तिक माहिती एकत्रित करते आणि टेहळणीसाठी सॉफ्टवेअर वापरत असलेल्या कोणालाही ते माहिती पुरवते.या अहवालानुसार, पेगासस हे “iOS आणि Android साठीचे स्पायवेअर” आहे पण मग अँपल उत्पादने या हल्ल्यांपासून मुक्त आहेत? सोप्या भाषेत सांगायचे तर नाही.

 

पेगासस, खरं तर, व्यापकपणे शोधले गेले आहे कारण अँपल उत्पादने सुरक्षित असूनही डेटा गोपनीयतेसाठी सर्वोत्कृष्ट असल्याचे मानले जात असले तरी ते आयपॅड आणि आयफोनही हॅक करू शकते . सॉफ्टवेअर ऑपरेट करणारे फोनच्या आसपासचे क्रियाकलाप कॅप्चर करण्यासाठी फोनचा कॅमेरा आणि मायक्रोफोन चालू देखील करू शकतात.एकूणच, या अहवालानुसार, पेगासस “एका वर्षात ५०० पर्यंत फोनवर नजर ठेवू शकतो, परंतु एकाच वेळी जास्तीत जास्त ५० चा मागोवा घेऊ शकतो.” स्रोतांचा हवाला देऊन हा अहवाल जोडतो की पेगासस परवान्यासाठी दर वर्षी सुमारे --- दशलक्ष डॉलर्स खर्च होतो.

ज्याचा मोबाइल हॅक करायचा आहे.त्याला मेसेज अथवा इतर काही माध्यमांद्वारे लिंक पाठवली जाते, जेव्हा आपण त्या लिंक वर क्लिक करतो ,तेव्हा आपोआप पेगासस डाउनलोड होण्यास सुरुवात होते. आणि हजारो मैल दूर असलेल्या हॅकरच्या कमांड संगणकासह कनेक्शन स्थापित केले जाईल.त्यानंतर हॅकर रिमोट कमांड सेंटर मार्गे पेगासस स्पायवेअरशी संवाद साधू शकतो आणि स्पायवेअरने हॅकरच्या सर्व्हरला कोणती माहिती पाठवावी यासाठी दिशा-निर्देश जारी करू शकतो .दि सिटीझन लॅबच्या मते, या मार्गाने पेगाससचा बळी मोठ्या प्रमाणात माहिती गोळा करण्यासाठी केला जाऊ शकतो: "लोकप्रिय मोबाइल संदेशन अ‍ॅप्सवरील संकेतशब्द, संपर्क याद्या, कॅलेंडर इव्हेंट, मजकूर संदेश आणि थेट व्हॉईस कॉल."इत्यादी माहिती गोळा केली जाते. या अहवालानुसार, “पेगासस अगदी एनक्रिप्टेड ऑडिओ प्रवाह ऐकू शकला आणि एनक्रिप्टेड संदेश वाचू शकला.”

पेगासस इस्त्रायली फर्म एनएसओ ग्रुपने विकसित केला आहे जो २५ जानेवारी २०१० रोजी स्थापित करण्यात आला होता.एनएसओ सांगते की “गुन्हे आणि दहशतविरूद्ध लढा देण्यासाठी सरकारी बुद्धिमत्ता आणि कायदा अंमलबजावणी करणार्‍या एजन्सीज” द्वारा पूर्णपणे वापरली जातात.२०१८ मधील सिटीझन लॅबच्या अहवालात भारत, बहरैन, कझाकस्तान, मेक्सिको, मोरोक्को, सौदी अरेबिया आणि संयुक्त अरब अमिराती या देशांचा समावेश आहे.