मुंबई : नासाच्या अत्यंत महत्त्वाकांक्षी मोहिमेपैकी एक मंगळ ग्रहावरील मोहिम आहे. या मोहिमच्या माध्यमातून नासा मंगळाच्या पृष्ठभागाचा अभ्यास करून तेथील सजीवसृष्टीच्या शक्यतेची माहिती घेत आहे. दरम्यान, यासाठी नासाने नवी मोहिम आखली असून मंगळावरून रॉकेट प्रक्षेपित करणार असून ते मंगळाचे नमुने पृथ्वीवर आणणार आहे. यामुळे नासाला मंगळ ग्रहावरील सजीवसृष्टीच्या शक्यतेची माहिती घेणार आहे.
दरम्यान, नासा पहिल्यांदाच दुसऱ्या ग्रहावरून रॉकेट सोडण्याच्या तयारीत असून मार्स सॅम्पल रिटर्न मिशन अंतर्गत, नासा मंगळावरून मार्स अॅसेंट व्हेईकल (एमएव्ही) लाँच करेल, जे नंतर गोळा केलेले नमुने पृथ्वीवर परत आणण्यास मदत करेल. यासाठी एमएव्ही टीमने सॉलिड रॉकेट मोटरच्या पहिल्या आणि दुसऱ्या टप्प्यातील चाचणी केली, ती यशस्वी झाली आहे.
तसेच, एमएव्ही नासाच्या मार्शल स्पेस सेंटरमधून व्यवस्थापित केले जात आहे, जून २०२८ मध्ये लॉन्च केले जाईल. मंगळावरील नमुने २०३० पर्यंत पृथ्वीवर येऊ शकतात. नासाचे Perseverance Rover सध्या हे नमुने गोळा करत आहेत. दुसऱ्या ग्रहाचे नमुने पृथ्वीवर आणण्याची ही पहिलीच वेळ असेल. त्यांच्या तपासादरम्यान मंगळावर जीवन असण्याची शक्यता शोधण्याचा प्रयत्न केला जाईल.
दोन्ही रॉकेट मोटर्सची चाचणी यशस्वी झाली
मंगळावरून नमुना परतीच्या मोहिमेच्या यशस्वीतेसाठी, एमएव्हीच्या डिझाइन, घटकांशी संबंधित सर्व चाचणी आणि पुनरावलोकन केले जात आहे. सॅम्पल रिट्रीव्हल लँडरद्वारे हे पृथ्वीवरून प्रक्षेपित केले जाईल, ज्याला मंगळावर पोहोचण्यासाठी सुमारे २ वर्षे लागतील. यानंतर, पुढील १ वर्षात, ते पर्सव्हरन्स रोव्हरचे नमुने घेईल. हे रॉकेटच्या नाकात साठवले जातील. नमुना हस्तांतरणानंतर, एमएव्ही मंगळावरून प्रक्षेपित केले जाईल, जे ग्रहाच्या कक्षेत पोहोचेल आणि नमुना कंटेनर पृथ्वी रिटर्न ऑर्बिटरकडे सोपवेल. हे ऑर्बिटर नमुने घेऊन पृथ्वीवर परत येईल.
दोन्ही मोटरचे काय काम आहे
एमएव्ही २ सॉलिड रॉकेट मोटर्स एसआरएम१ आणि एसआरएम२ द्वारे लॉन्च केले जाईल. एसआरएम १ च्या माध्यमातून रॉकेट मंगळाच्या पृष्ठभागाच्या वर उचलले जाईल, तर एसआरएम २ च्या माध्यमातून नमुना कंटेनर मंगळाच्या योग्य कक्षेत पोहोचवला जाईल. एसआरएम२ मोटरची २९ मार्च रोजी चाचणी घेण्यात आली, तर एसआरएम१ मोटरची चाचणी ७ एप्रिल रोजी कॅलिफोर्नियातील हवाई दलाच्या तळावर करण्यात आली. दोघांच्या चाचण्या यशस्वी झाल्या.