छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनसवर मॉक ड्रिलचा थरार

मुंबई : मध्य रेल्वेने आपत्कालीन परिस्थितीला सामोरे जाण्यासाठी सुरक्षा आणि तयारी वाढवण्याच्या सक्रिय प्रयत्नात, नागरी संरक्षण संघटनेने मुंबईतील प्रतिष्ठित छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस येथे एक व्यापक मॉक ड्रिलचे यशस्वीरित्या आयोजित केले होते. विविध आपत्कालीन परिस्थितींचे व्यवस्थापन करण्यासाठी रेल्वे कर्मचारी आणि सामान्य जनतेला सक्षम करणे आणि ते मजबूत करणे हा या सरावाचा उद्देश होता.

सुरक्षा प्रोटोकॉलची प्रभावीता तपासण्यासाठी या सरावात विविध गंभीर आणि आणीबाणीच्या प्रसंगाचे अनुकरण करण्यात आले. त्यातील एक महत्त्वाचा घटक म्हणजे हवाई हल्ल्याचा सायरन सक्रिय करणे, त्यानंतर नागरिक योग्य खबरदारीचे उपाय करून त्यांची सुरक्षितता कशी सुनिश्चित करू शकतात याचे प्रात्यक्षिक दाखवण्यात आले, ज्यामध्ये अशा सूचनांदरम्यान धोका कमी करण्यासाठी जमिनीवर झोपण्याची स्थिती घेण्याची योग्य पद्धत समाविष्ट होती.

शिवाय, मॉक ड्रिलमध्ये जखमी व्यक्तीला स्ट्रेचरशिवाय सुरक्षितपणे उचलून नेण्याचे आणि काळजीपूर्वक नेण्याचे व्यावहारिक प्रात्यक्षिक दाखवण्यात आले, जेणेकरून पीडितांना जलद आणि सुरक्षितपणे जवळच्या रुग्णवाहिका आणि वैद्यकीय सुविधेत पोहोचवता येईल याची खात्री करता येईल. आणखी एक महत्त्वाची परिस्थिती ज्यावर लक्ष केंद्रित केले गेले ते म्हणजे गंभीर रक्तस्त्राव व्यवस्थापन. गंभीर दुखापतींमध्ये रक्तस्त्राव कमी करण्यासाठी प्रशिक्षित कर्मचाऱ्यांनी जीवनरक्षक तंत्रांचे प्रात्यक्षिक दाखवले आणि गंभीर वेळी त्वरित कारवाईचे महत्त्व अधोरेखित केले.

या सरावात अग्निसुरक्षा प्रोटोकॉल देखील समाविष्ट करण्यात आले. अग्निशामक यंत्र नसताना आगीच्या आपत्कालीन परिस्थिती कशा हाताळायच्या, आगीवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी पर्यायी पद्धती कशा वापरायच्या याचे प्रात्यक्षिक सहभागींनी दाखवले. याव्यतिरिक्त, विविध प्रकारच्या आगींना सामोरे जाण्यासाठी अग्निशामक यंत्रांचे योग्य ऑपरेशन दाखवण्यात आले, ज्यामुळे रेल्वे कर्मचारी आणि प्रवासी दोघेही प्रभावीपणे प्रतिसाद देण्याकरिता सुसज्ज आहेत याची खात्री झाली.

या सरावात मध्य रेल्वेच्या ३० प्रशिक्षित नागरी संरक्षण स्वयंसेवकांचा सक्रिय सहभाग होता ज्यांनी सरावाच्या यशात महत्त्वाची भूमिका बजावली. कार्यवाहीचे निरीक्षण करण्यासाठी उपमहाव्यवस्थापक के. के. मिश्रा आणि मुख्य जनसंपर्क अधिकारी डॉ. स्वप्नील निला उपस्थित होते.

छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस येथील या सरावाच्या यशानंतर, मध्य रेल्वे नेटवर्कवरील इतर महत्त्वाच्या रेल्वे स्थानकांवर आणि कार्यशाळांमध्ये लोकमान्य टिळक टर्मिनस मुंबई, दादर, माटुंगा, मनमाड आणि इतर प्रमुख ठिकाणी अशाच प्रकारचे सराव आयोजित केले जात आहेत. हे उपक्रम मध्य रेल्वेच्या कर्मचाऱ्यांमध्येच नव्हे तर दररोज सेवा देणाऱ्या लाखो प्रवाशांमध्येही सुरक्षा जागरूकता आणि आपत्कालीन तयारी वाढवण्याच्या सततच्या वचनबद्धतेचा एक भाग आहेत. वास्तववादी प्रात्यक्षिकांद्वारे जागरूकता आणि तयारीला प्रोत्साहन देऊन, मध्य रेल्वे सामान्य माणसाला आपत्कालीन परिस्थितीत प्रभावीपणे प्रतिसाद देण्यास सक्षम करते, ज्यामुळे त्यांच्या मोठ्या रेल्वे नेटवर्कमध्ये जनतेचा विश्वास आणि सामूहिक सुरक्षितता बळकट होत आहे.