माथेरानमधून १२५ वर्षानंतर फुलपाखरांच्या नोंदी; १४० प्रजातींची नोंद

मुंबई (अक्षय मांडवकर) - पर्यटनासाठी प्रसिद्ध असलेल्या माथेरानमधून फुलपाखरांच्या १४० प्रजातींची नोंद करण्यात आली आहे. मुंबईच्या संशोधकांनी नऊ वर्षांच्या शोध कार्यानंतर येथील फुलपाखरांची यादी प्रसिद्ध केली आहे. १२५ वर्षांनंतर माथेरानमध्ये आढळणाऱ्या फुलपाखरांची अद्ययावत यादी प्रसिद्ध झाली आहे. या परिसरातील वाढते पर्यटन माथेरान परिसराभोवती वाढणाऱ्या शहरांचा विळखा या दृष्टीने हे संशोधन महत्वाचे आहे

 

 

थंड हवेच्या ठिकाणीसाठी प्रसिद्ध असलेले माथेरान हे वन्यजीवांच्या जैवविविधतेने समृद्ध आहे. येथील मोठे हरित क्षेत्र हे संरक्षित वनक्षेत्राअंतर्गत येत नाही. मात्र, २००३ मध्ये केंद्रीय पर्यावरण मंत्रालयाने माथेरानमधील २१४.७३ चौ.किमी क्षेत्र 'पर्यावरणीय संवदेनशील क्षेत्र' म्हणून घोषित केले आहे. म्हणजेच याठिकाणी औद्योगिकरण आणि विकासप्रकल्प राबिण्यास बंदी आहे. या परिसरात आढळणाऱ्या फुलपाखरांची यादी सर्वप्रथम १८९४ साली संशोधक जे.ए.बेथम यांनी प्रसिद्ध केली होती. त्यावेळी त्यांनी येथून ७८ फुलपाखरांची नोंद करुन भविष्यात मुंबईतीलच संशोधक पाठपुरावा करून अधिक फुलपाखरांची नोंद करतील, अशी आशा त्यांनी व्यक्त केली होती. आता १२५ वर्षांनंतर माथेरानमधील फुलपाखरांची अद्ययावत यादी प्रसिद्ध झाली आहे. 'बायोडायव्हर्सिटी डाटा जर्नल' या आंतरराष्ट्रीय नियतकालिकामध्ये शुक्रवारी ही यादी प्रकाशित करण्यात आली. 'बाॅम्बे नॅचरल हिस्ट्री सोसायटी'चे संशोधक मंदार सावंत, डाॅ. निखिल मोडक आणि सोमय्या विद्याविहार विद्यापीठाचे सागर सारंग यांनी केलेल्या निरीक्षणाअंती ही यादी तयार केली आहे.