Marathi News | Mumbai Tarun Bharat Tags

Wild

वन्यजीवांपासून शेतीचे रक्षण करण्यासाठी शेतकऱ्यांना नियमानुसार शस्त्र परवाने द्या - वनमंत्र्यांच्या सूचना

कोकणातील फळबागा आणि शेतीपिकांना वानर आणि माकडांचा मोठ्या प्रमाणात उपद्रव होत आहे (crop compensation for wildlife). यावर माकडांचे निर्बीजीकरण करण्यासाठी केंद्र उभारण्याचा प्रस्ताव विचाराधीन असल्याचे राज्याचे वनमंत्री गणेश नाईक यांनी सांगितले (crop compensation for wildlife). रत्नागिरी जिल्ह्यातील दापोली तालुक्यातील शेतकऱ्यांना वन्यप्राण्यांमुळे होणाऱ्या त्रासासंदर्भात वनमंत्र्यांच्या अध्यक्षतेखाली मुंबईत बैठक पार पडली. (crop compensation for wildlife)

तानसातील गारगाई धरणासह जायकवाडीतील तरंगत्या सौर ऊर्जा प्रकल्पाला मंजुरी; राज्य वन्यजीव मंडळाने घेतले हे महत्वपूर्ण निर्णय

वाडा तालुक्यातील गारगाई नदीवर बांधण्यात येणाऱ्या गारगाई धरण प्रकल्पाला गुरुवार दि. १७ एप्रिल रोजी राज्य वन्यजीव मंडळाने परवानगी दिली (state wildlife board). मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या अध्यक्षतेखाली गुरुवारी मंत्रालयामध्ये राज्य वन्यजीव मंडळाची २४ वी बैठक पार पडली (state wildlife board). या बैठकीत गारगाई धरणाबरोबरच जायकवाडी पक्षी अभयारण्यातील सौर उर्जा प्रकल्पाला देखील मंजुरी देण्यात आली. (state wildlife board)

वणव्यांचा कर्दनकाळ

time of the wildfires वणव्यांचा कर्दनकाळ जंगल देव आहे, असे मानून त्याला वणव्याच्या तावडीतून वाचवण्यासाठी जीवाची बाजी लावणार्‍या दिनेश गणपत मेघे यांच्याविषयी...

वन विभागाच्या 'मानद वन्यजीव रक्षक' पदासाठी अर्ज करा; वर्षानुवर्षे ठिय्या मांडून बसलेल्यांना आता घरचा रस्ता

गेली वर्षानुवर्षे या पदावर ठिय्या मांडून बसलेल्या लोकांना यंदा वन विभागाकडून घरचा रस्ता दाखवण्यात येणार असून नवीन चेहऱ्यांना संधी देण्यात येणार आहे. (hon. wildlife warden appointment)

राष्ट्रीय वन्यजीव मंडळाच्या सातव्या बैठकीचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी भूषवले अध्यक्षस्थान

जागतिक वन्यजीव दिनानिमित्त पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी गुजरातच्या जुनागढ जिल्ह्यातील गिर वन्यजीव अभयारण्यात जंगल सफारीचा आनंद लुटला आहे. त्यानी आशियाई सिंहांना जवळून पाहिले होते. तसेच त्यांनी जंगल सफारीचा आनंद घेत आपले फोटोशूटही केले. दुसऱ्या एका फोटोत नरेंद्र मोदी हातात कॅमेऱा घेऊन सिंहाकडे पाहताना दिसतात. एक मादी सिंहिणी आपल्या बछड्याचा मिठी मारताना दिसते.

World Wildlife Day - वन्यजीवांचे 'ड्रोन'करी; आढावा महाराष्ट्रातील 'ड्रोन'कऱ्यांचा

वन्यजीव संशोधन क्षेत्रातील माहिती संकलन पद्धतींमध्ये गेल्या २५ वर्षांमध्ये आमूलाग्र बदल घडले आहेत (World Wildlife Day). मात्र, गेल्या पाच वर्षांत राज्यात ड्रोन आधारित वन्यजीव सर्वेक्षण प्रणालीचा अवलंब वाढला आहे (World Wildlife Day). आजच्या ‘जागतिक वन्यजीव दिना’निमित्त जाणून घेऊया ड्रोन सर्वेक्षण पद्धतीविषयी... (World Wildlife Day)

कासवसंवर्धनाची बदलती दिशा

‘कांदळवन कक्षा’अंतर्गत सुरू होणार्‍या ‘मरिन सेंटर ऑफ एक्सलन्स’ संदर्भातील बैठक नुकतीच मुंबईत पार पडली. या बैठकीत ‘भारतीय वन्यजीव संस्थान’चे (डब्लूआयआय) वरिष्ठ शास्त्रज्ञ डॉ. सुरेश कुमार यांनी राज्यातील सागरी कासवसंवर्धनातील बदलांविषयी विस्तृतपणे चर्चा केली. याच चर्चेचा आधार घेऊन प्रत्यक्ष किनार्‍यावर काय परिस्थिती आहे, याविषयी ऊहापोह करणारा हा लेख...

निसर्गमित्र

समाजात विविध प्रकारची लोकोपयोगी कार्य करणारी खूप माणसं आहेत. मात्र, आज काळाची गरज ओळखून निसर्गाला आपले मित्र बनविणार्‍यांपैकी राजीव पंडित हे खासच! त्यांच्याविषयी...

वन्यजीव सेवेचे सातारी कोंदण

सातार्‍यातील चाळकेवाडी पठारावरुन, नव्याने शोधलेल्या पालीच्या नव्या प्रजातीचे शोधकर्ते डॉ. अमित सय्यद यांच्याविषयी...

महाराष्ट्र कसे करणार वन्यजीवांचे व्यवस्थापन ? नवनियुक्त एम. श्रीनिवासा राव यांनी मांडला प्लॅन

राज्याचे नवनियुक्त प्रधान मुख्य वनसंरक्षक (वन्यजीव) एम. श्रीनिवासा राव यांची मुलाखत (pccf wildlife m.srinivasa rao)

फुलपाखरांचे स्थलांतर कसे होते?

सध्या मुंबईनजीकच्या तुंगारेश्वर वन्यजीव अभयारण्य, संजय गांधी राष्ट्रीय उद्यान आणि पश्चिम घाटातील जंगलांमध्ये फुलपाखरांचे थवेच्या थवे दिसू लागले आहेत. काही किमीचे स्थलांतर करून ही फुलपाखरे इथल्या जंगलाच्या आसर्‍याला आली आहेत. फुलपाखरे स्थलांतर कशा पद्धतीने करतात, त्यांची दिशा काय असते, कालावधी कोणता असतो, याविषयी ऊहापोह करणारा हा लेख...

'कुट्या' मुळे आली मत्स्यप्रजातींवर गदा

मासेमारीच्या निरनिराळ्या पद्धती आणि मत्स्यसंवर्धन यांचे अतूट नाते आहे. या दोघांमधील सहसंबंध काही वेळा हितवर्धक ठरतात, तर काहीवेळा मत्स्यप्रजातींच्या जीवावर उठतात. ‘निळ्या देवमाशाच्या शोधात’ या लेखमालिकेमधून आपण या सहसंबंधाचा उलगडा करणार आहोत.

'ए-आय' पटवतोय वटवट्याची ओळख

कृत्रिम बुद्धिमत्ता म्हणजेच ‘ए-आय’ची उपयुक्तता आणि त्याचे जाणवणारे तोटे हे येणारा काळच ठरवेल. मात्र, ‘ए-आय’ने काही क्षेत्रांमध्ये क्रांती करण्यास सुरुवात केली आहे. वन्यजीव संशोधन आणि संवर्धनाचे क्षेत्र हे त्यामधील एक. ‘ए-आय’चा वापर करून ओळख पटवण्यामध्ये किचकट ठरणार्‍या पक्ष्यांची ओळख आपण चुटकीसरशी कशी करू शकतो, यावर संशोधन करण्यात आले आहे. याच संशोधनाचा आढावा घेणारा हा लेख...

वन्यजीवांचा जिगरबाज बचावकर्ता

कोल्हापूरमधील वन्यजीवांच्या संरक्षणाचा वसा उचलून त्यांच्यासाठी खर्‍या अर्थाने रक्षक ठरलेले प्रदीप अशोक सुतार यांच्याविषयी...

स्वत:च्या 'इन्व्हार्यमेंटल फूटप्रिंट'ची काळजी घ्या ! - डाॅ. जेन गुडाल | Maha MTB

पर्यावरणाचे संवर्धन कसे करावे ? Dr. Jane Goodall

भाजपच्या संकल्पपत्रात वन्यजीवांना स्थान

(Wildlife Conservation) विधानसभा निवडणुकीच्या पार्श्वभूमीवर भाजपने जाहीर केलेल्या संकल्पपत्रात वन्यजीव आणि त्यासंबंधी काम करणार्‍या संवर्धकांना विशेष स्थान देण्यात आले आहे. वाढत्या मानव-वन्यजीव संघर्षावर तोडगा काढण्यासाठी ‘एआय’सारख्या तंत्रज्ञानाचा वापर असो, की वन्यजीव संवर्धकांना प्रोत्साहन देण्यासाठी पुरस्काराचे नियोजन असो, वन्यजीवांसंदर्भातील काही महत्त्वपूर्ण बाबींचा समावेश संकल्पपत्रात करण्यात आला आहे. वन्यजीव क्षेत्रामध्ये आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर केल्यास वन्यजीव संवर्धनामधील अनेक समस्यांवर तोडगा निघ

‘साईक्स’चे भारतीयत्व; पक्ष्यांना हिंदू देवतांची नावे देणाऱ्या ब्रिटीश पक्षीशास्त्रज्ञांची कथा

भारतामध्ये आढळणार्‍या काही पक्ष्यांची नावे ही ब्रिटिश सैन्यदलातील अधिकारी कर्नल साईक्सच्या नावावरुन देण्यात आली आहेत (Colonel William Henry Sykes). भारतीय पक्ष्यांवर अभ्यास करणार्‍या बर्‍याच ब्रिटिश पक्षीशास्त्रज्ञांपूर्वी आपल्याला कर्नल साईक्स यांचे भारतीय पक्षीसंशोधनामधील योगदान जाणून घेणे आवश्यक आहे (Colonel William Henry Sykes). असे का, तर कर्नल साईक्सने आपल्या पक्षीसंशोधनकार्यात जपलेले भारतीयत्व (Colonel William Henry Sykes).

पक्षीनिरीक्षण चळवळीतल्या ‘पक्षीमैत्रिणी’; घेऊया आढावा भारतातील पक्षीमैत्रिणींचा

पक्षीनिरीक्षकांना ‘पक्षीमित्र’ असे का म्हणायचे? ‘पक्षीमैत्रिणी’ (women ornithologists) असे कधीच का कोणी म्हणत नाही? कदाचित ‘पक्षीमित्र’ हा सर्वसमावेशक शब्द असावा असे मानून याकडे फारसे लक्ष दिले गेले नाही. पक्षीनिरीक्षण क्षेत्रातील महिला पक्षी अभ्यासकांचे योगदान दुर्लक्ष करण्याजोगे नाही (women ornithologists). अशाच काही पक्षीमैत्रिणींचे योगदान या लेखातून मांडण्याचा केलेला हा प्रयत्न...( women ornithologists )

ऐकूया पक्ष्यांचा धावा; महाराष्ट्रातील संकटग्रस्त पक्ष्यांच्या भविष्याविषयी तज्ज्ञांची मतं

महाराष्ट्रात नोंद झालेल्या ५८० पेक्षा अधिक पक्षी प्रजातींपैकी किमान ६२ प्रजाती संकटग्रस्त आहेत. अशा पक्ष्यांचा धावा आपण आता तरी ऐकायलाच हवा (future of bird diversity of Maharashtra). भविष्यात महाराष्ट्रातील काही पक्ष्यांवर संवर्धन आणि संशोधनाच्या अनुषंगाने काम करणे आवश्यक आहे. अशाच काही पक्ष्यांविषयी तज्ज्ञांनी मांडलेली मते...( future of bird diversity of Maharashtra )

सह्याद्रीचा ‘इकोलॉजिस्ट’

ग्रामीण भागात राहून, तिथल्या मातीशी इमान राखून वन्यजीव क्षेत्रासारख्या चोकीरीबाहेरच्या क्षेत्रात काम करणार्या आकाश भीमराव पाटीलविषयी...

या कारणांमुळे आकसला आंबोलीतील बेडकांचा आकार

Amboli bush frog : या कारणांमुळे आकसला आंबोलीतील बेडकांचा आकार

चिंताजनक ! गेल्या ५० वर्षांत वन्यजीवांच्या संख्येमध्ये तब्बल ७३ टक्के घट; आशियातील देश आघाडीवर

'डब्ल्यूडब्ल्यूएफ'च्या 'लिव्हिंग प्लॅनेट रिपोर्ट - २०२४' (wwf living planet report 2024) या अहवालनुसार गेल्या ५० वर्षांमध्ये वन्यजीवांच्या संख्येच्या सरासरी प्रमाणात ७३ टक्क्यांनी घट झाली आहे. १९७० ते २०२० या सालादरम्यान केलेल्या सर्वेक्षणामधून ही माहिती समोर आली आहे (wwf living planet report 2024). यामधील सर्वाधिक घट ही गोड्या पाण्यातील परिसंस्थेमधील असून त्यापाठोपाठ जमिनीवरील आणि सागरी परिसंस्थेतील जीवांमध्ये झालेली घट चितांजनक आहे. (wwf living planet report 2024)

गिधाडांविषयी बोलू काही...

(MTB) दै. ‘मुंबई तरुण भारत’, ‘महाएमटीबी’, ‘विवेक पार्क फाऊंडेशन’चे ‘वाईल्ड रिसर्च डिव्हिजन’ आणि मुंबईच्या ‘छत्रपती शिवाजी महाराज वस्तुसंग्रहालया’ने एकत्रित येऊन ‘गिधाडांविषयी बोलू काही...’ या कार्यक्रमाचे आयोजन केले आहे. शनिवार, दि. 21 सप्टेंबर रोजी सायंकाळी 6 वाजता छत्रपती शिवाजी महाराज वस्तुसंग्रहालयाच्या पहिल्या मजल्यावरील प्रेमचंद रॉयचंद गॅलरीमध्ये हा कार्यक्रम पार पडेल. या कार्यक्रमात महाराष्ट्रात संकटग्रस्त अशा गिधाडांवर काम करणारी तज्ज्ञ मंडळी मार्गदर्शन करणार असून राज्यातील गिधाडांच्या संख्येचा, अधि

जगात केवळ कोकणातील सड्यावर सापडणाऱ्या ५ दुर्मीळ वनस्पती

(Konkan) विषारी सापांचे माहेरघर कोकणचे किनारी सडे Species & Habitats Awareness Programme. The First Ever Wildlife Video Series In Marathi.

रेल्वेच्या एसी कंपार्टमेंटमधुन वन्यजीव तस्करी करणारा रेल्वे अटेंडंट अटकेत

वन्यजीव तस्करी करणाऱ्या बड्या मोहऱ्यासह टोळीचा छडा लावण्यात डब्लु डब्लु ए (वाईल्ड वेल्फेअर असोसिएशन) या वन्यजीव संरक्षक संघटनेला यश आले आहे. मेरठहून बांद्रा टर्मिनस (मुंबई) येथे येणाऱ्या ट्रेनच्या एसी कंपार्टमेंटमधुन पोपटांची तस्करी करणाऱ्या रेल्वे अटेंडंटला मुंबई, वनविभाग आणि डब्लु डब्लु ए च्या कार्यकर्त्यांनी ताब्यात घेतले. त्याच्या चौकशीत क्रॉफर्ड मार्केटमधील वन्यजीव तस्करीतील मुख्य आरोपी मोहम्मद ईब्राहिम याच्यासह चौघांना अटक केली असून त्यांच्याकडून महाराष्ट्राचा राज्यपक्षी हरियाल, एक दुर्मिळ रेड ब्रेस्ट

अंबानींच्या "वनतारा"चा नामिबियाला मदतीचा हात.

दुष्काळात होरपळणा-या नामिबियाला अनंत अंबानी यांच्या वनतारा संस्थेकडून मदतीचा हात पुढे केली जाणार आहे.

वन्यजीव अभ्यासक श्रीकर अष्टपुत्रे यांचे निधन!

वन्यजीव अभ्यासक श्रीकर अष्टपुत्रे यांचे गुरूवार दि. ८ ऑगस्ट रोजी सायंकाळी हद्यविकाराच्या तीव्र झटक्याने पुण्यात निधन झाले. साताऱ्यातील जोर-जांभळी संवर्धन राखीव क्षेत्राच्या निर्मितीसाठी त्यांनी पायाभूत काम केले होते. श्रीकर अष्टपुत्रे हे एका आयटी कंपनीमध्ये काम करत होते. परंतु वन्यजीव क्षेत्राच्या आवडीमुळे त्यांनी या क्षेत्रातील तांत्रिक ज्ञान अवगत करून वन्यजीव अभ्यासाला सुरूवात केली.

सह्याद्री-कोकण भ्रमणमार्ग प्रदेशात ३२ वाघांचे अस्तित्व

महाराष्ट्र ते कर्नाटकपर्यंत विस्तारलेल्या सह्याद्री-कोकण वन्यजीव भ्रमणमार्ग प्रदेशात (sahyadri konkan wildlife corridor) ३२ वाघांचा वावर असल्याची माहिती समोर आली आहे. महाराष्ट्रातील सह्याद्रीला केंद्रस्थानी ठेवून 'वाईल्डलाईफ काॅन्झर्वेशन ट्रस्ट'ने (डब्लूसीटी) कोल्हापूर वन विभाग आणि 'सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पा'च्या मदतीने तयार केलेल्या अहवाल कराडमध्ये पार पडलेल्या 'सह्याद्री व्याघ्र भूप्रदेश संवर्धन परिषदे'त प्रसिद्ध करण्यात आला (sahyadri konkan wildlife corridor). या अहवालात सह्याद्रीत मादी वाघ पिढ्यानपिढ्य

वैज्ञानिक दृष्टिकोन देणारा ‘साय भाय’

समाजमाध्यमांवर ‘साय भाय’ बनून समाजाला वन्यजीवविषयक शास्त्रीय ज्ञानाची लस देणार्‍या निनाद अमोल गोसावी या अवलियाविषयी..

अमरावती - अॅपच्या मदतीने नोंदवले रस्ते अपघातामधील मृत वन्यजीव; ८ महिन्यात ११६ मृत्यू

अमरावतीच्या 'कूला वाईल्ड फाऊंडेशन'ने जिल्ह्यात रस्ते अपघातात मृत्युमुखी पडणाऱ्या वन्यजीवांची (wildlife roadkill) नोंद अॅपच्या मदतीने केली आहे. तीन वर्षांमध्ये फाऊंडेशनच्या संशोधकांनी नागरिकांच्या मदतीने रस्ते अपघातात मृत्यूमुखी पडलेल्या एकूण ३३६ वन्यजीवांची नोंद केली आहे (wildlife roadkill). या कामाची दखल 'युरोपिअन जर्नल ऑफ इकॉलॉजी' या आंतरराष्ट्रीय नियतकालिकाने घेतली असून लवकरच यासंबंधीचा शोध निबंध प्रकाशित होणार आहे. (wildlife roadkill)

सागर संशोधिकेचा प्रवास

मुंबईत समुद्राच्या अंगाखांद्यावर खेळत वाढलेल्या आणि सागरी संशोधक म्हणून कार्यरत प्राची हटकर यांच्याविषयी...

'सह्याद्री टायगर रिझर्व्ह'चे आता स्वतंत्र सायबर सेल; चोरट्या शिकारीचा आता लागणार छडा

सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पाअंतर्गत अवैध शिकारी व वन्यप्राण्यांच्या अवयवांच्या चोरट्या व्यापारास आळा घालण्यासाठी सायबर सेलची (cyber cell) निर्मिती करण्यात आली आहे. त्यामुळे कोल्हापूर वन्यजीव वनवृत्तांमध्ये मेळघाट व्याघ्र प्रकल्प, अमरावतीप्रमाणे सायबर सेल स्थापन झाला आहे. (cyber cell)

गडचिरोली - हत्तीच्या कळपात दोन पिल्लांची भर; कळपातील संख्या वाढता वाढता वाढे

गडचिरोली जिल्ह्यातील सिरोंचा तालुक्यात वावरणाऱ्या हत्तीच्या कळपात दोन पिल्लांची भर पडली आहे (gadchiroli elephant). बुधवारी दि. १७ एप्रिल रोजी या कळपातील माद्यांनी दोन पिल्लांना जन्म दिला आहे (gadchiroli elephant). त्यामुळे आता गडचिरोली जिल्ह्यात वावरणाऱ्या हत्तींची संख्या २६ झाली आहे. (gadchiroli elephant)

मालवण - विहीरीत पडलेल्या कोळसुद्यांचा बचाव; किनारपट्टी भागात वाढता वावर

सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील मालवण तालुक्यामधून विहीरीत पडलेल्या रानकुत्र्यांचा वन विभागाने बचाव केला (wild dog rescue). गुरुवार दि. ११ एप्रिल रोजी चिंदर गावामध्ये दोन रानकुत्रे विहीरीत पडल्याचे आढळले होते (wild dog rescue). कोकणातील किनारपट्टीभागात रानकुत्र्यांचा वाढता वावर आणि अधिवास हा अधोरेखित करण्यासारखा आहे. (wild dog rescue)

फणसाड अभयारण्यात रानकुत्र्याचे दुर्मीळ दर्शन; चार वर्षांनी झाली छायाचित्रित नोंद

रायगड जिल्ह्यातील फणसाड वन्यजीव अभयारण्यात रानकुत्र्याचे दुर्मीळ दर्शन घडले आहे (phansad wild dog). या अभयारण्यामधून २०२० साली सर्वप्रथम रानकुत्र्यांची नोंद करण्यात आली होती (phansad wild dog). तेव्हापासून रानकुत्र्यांच्या अधिवास अभयारण्यात आहे. त्यानंतर आता जवळपास चार वर्षांनी गेल्या आठवड्यात रानकुत्र्यांची छायाचित्रित नोंद करण्यात आली आहे. (phansad wild dog)

चिपळूण - शाळकरी मुलांनी टिपले गावातील दुर्मीळ वन्यजीव; 'कॅमेरा ट्रॅपिंग'चा अवलंब

वन्यजीव संशोधनामधील ’कॅमेरा ट्रॅपिंग’सारख्या अत्याधुनिक तंत्राची कास धरत चिपळूणमधील (chiplun wildlife) शाळकरी विद्यार्थ्यांनी आपल्या गावांमधील वन्यजीवांची नोंद केली आहे. ’सह्याद्री निसर्ग मित्र-चिपळूण’ यांनी ’डीएमसीसी स्पेशालिटी केमिकल्स लि.’ कंपनीच्या सहकार्याने राबवलेल्या ’ई-बायोडायव्हर्सिटी’ प्रकल्पाअंतर्गत मुलांनी आपल्या गावातील जैवविविधतेची नोंद केली (chiplun wildlife). ’कॅमेरा ट्रॅपिंग’च्या माध्यमातून या मुलांनी त्यांच्या आसपासच्या परिसरात वावरणारे पाणमांजर, पिसूरी हरिण, बिबटे, कोल्हे आणि मगरींसारख्या

दोडामार्ग - तिलारीत 'ब्लॅक पॅंथर'चे दर्शन: 'या' 'नेचर स्टेच्या आवारात वावर

सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील दोडामार्ग तालुक्यामधीव 'वाईल्डवन फिल्ड स्टेशन अॅण्ड नेचर स्टे'च्या आवरात दुर्मीळ 'ब्लॅक पॅंथर'चे दर्शन झाले आहे (tillari black panther). या आठवड्यात निसर्ग भ्रमंतीदरम्यान नेचर स्टेमधील कर्मचाऱ्यांना 'ब्लॅक पॅंथर'चे दर्शन झाले (tillari black panther). तिलारीचा हा संपूर्ण परिसर जैवविविधतेने संपन्न असून याठिकाणी दुर्मीळ आणि प्रदेशनिष्ठ जीवांचा अधिवास आढळतो. (tillari black panther)

बांगलादेशातील घटती व्याघ्रसंख्या

अकार्यक्षम आणि अपुर्‍या उपाययोजनांमुळे बांगलादेश व्याघ्र संवर्धनात मागे पडत चालला आहे. गेल्या दोन दशकांपासून सुरू असलेल्या संवर्धनाच्या प्रयत्नांना आर्थिक पाठबळदेखील पुरेसे आहे; मात्र त्याची अंमलबजावणी होताना दिसत नाही. सरकारी आणि गैरसरकारी संस्थांनी हाती घेतलेल्या प्रकल्पांमधून काढलेल्या माहितीनुसार, बांगलादेशने आजपर्यंत व्याघ्र संवर्धनासाठी तब्बल ११ दशलक्ष अमेरिकन डॉलर्स खर्च केले. आकडेवारी पाहता, २००४ मध्ये ४४० वर असलेली बंगाल वाघांची (पँथेरा टायग्रिस टायग्रिस) संख्या २०१८ मध्ये ११४ वर घसरली. ’जागतिक वन्

कोळसुंद्याची स्वारी कोकणच्या दारी

वाघ-बिबट्यांसारख्या मांसभक्षी प्राण्यांचा यादीत असणार्‍या कोळसुंद्याचे कोकणातील वाढते दर्शन हा सध्या चर्चेचा विषय आहे (wild dog in konkan). कोळसुंद्याचे कोकणातील विस्तारणारे अधिवास क्षेत्र आणि शेतीसाठी नुकसानदायी ठरणार्‍या तृणभक्षी प्राण्यांवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी त्याचा होणारा फायदा, याविषयावर आधारित लेख. (wild dog in konkan)

शेकरूमुळे भविष्याची चिंता!

कोकण म्हटलं की, आपल्या डोळ्यासमोर उभा राहतो, तो हिरवाईने नटलेला सुंदर निसर्ग. कोकणाची खरी ओळख म्हणजे आंबा, काजू, फणसाच्या बागा आणि सोबत पावसाळी भात शेती. निसर्गाची मुक्त हस्ते उधळण असल्यामुळे, वन्यजीवांचे कोकण हे नंदनवनच! कोकणातील विशिष्ट भौगोलिक परिस्थितीतमुळे मानवी जीवन आणि वन्यजीवांचा कायमचा संबंध जोडला गेलेला आहे. कोकणात स्थानिक शेतकरी शेती करत असताना, वन्यप्राण्यांना गृहीत धरूनच शेती करतो. अगदी त्यांच्यापासून होणार्‍या फायद्यापासून ते नुकसानीपर्यंतचे गणित सांभाळून शेती केली जाते.

समृद्धी महामार्गाच्या 'ओव्हरपास'मध्ये पहिल्यांदाच दिसले 'हे' वन्यजीव

'हिंदूहद्यसम्राट बाळासाहेब ठाकरे समृद्धी महामार्गा'वरील (samruddhi mahamarg) 'वाईल्डलाईफ ओव्हरपास'वर पहिल्यांदाच वन्यजीवांच्या हालचाली टिपण्यात आल्या आहेत. या महामार्गावर वन्यजीवांच्या सुखकर हालचालींकरिता 'ओव्हरपास' आणि 'अंडरपास' बांधण्यात आले आहेत. (samruddhi mahamarg) यामधील 'ओव्हरपास'वरुन विविध प्रजातींचे वन्यजीव ये-जा करत असल्याचे पहिल्यांदाच समोर आले आहे. रस्ते प्रकल्पांमध्ये वन्यजीवांच्या भ्रमणाकरिता अशा प्रकारे 'ओव्हरपास' बांधण्याचा हा महाराष्ट्रातील पहिलाच यशस्वी प्रयोग आहे. (samruddhi mahamarg)

फणसाडचा कृतिशील वन अधिकारी

फणसाड अभयारण्याचे वनपरिक्षेत्र अधिकारी म्हणून कार्यरत असणार्‍या तुषार प्रल्हाद काळभोर यांच्या आजवरच्या प्रयोगशील प्रवासाची ही कहाणी...

युरोपचा नवा भारतमित्र!

मुस्लीम मानसिकतेवर भाष्य करणारा ’फितना’ हा लघुपट प्रदर्शित केला, म्हणून जगभरातल्या मुस्लीम दहशतवादी संघटनांनी त्यांना जीवे मारण्याची धमकी दिली. गेले तीन दशकं ते आणि त्यांचे कुटुंब पोलीस संरक्षणात जगत आहेत. दहशतवादी मानसिकतेविरोधात विचारकार्य करता करताच, ती व्यक्ती म्हणजे ग्रीट वाइल्डर्स.

नागझिरातील निसर्गसखा

नागझिर्‍याचे कायमस्वरुपी निवासी, पक्ष्यांचे हुबेहूब आवाज काढणारे पक्षीमित्र, निसर्ग निरीक्षणाच्या आवडीतून सामाजिक बांधिलकी जोपासणार्‍या किरण पुरंदरे या निसर्गवेड्या माणसाची ही कहाणी...

‘लाल यादी’वरच लाल शेरा!

‘आंतरराष्ट्रीय पर्यावरण संवर्धन संघा’ची (IUCN) धोक्यात असलेल्या प्रजातींची ‘लाल यादी’ कालबाह्य होत चालल्याचे मत पर्यावरण आणि वन्यजीव संवर्धन शास्त्रज्ञांनी नुकतेच व्यक्त केले. उत्तर थायलंडमध्ये एका नवीन पालीच्या प्रजातीवर संशोधन करणार्‍या शास्त्रज्ञांनी ही भूमिका मांडली आहे. तेथील जैवविविधता जतन करण्याची गरज मोठी आहे. येथील नवीन शोधलेल्या प्रजातींचे संरक्षण करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय समर्थन मिळविण्याच्या प्रक्रियेमध्ये (IUCN) लाल यादीचा समावेश आहे.

वाइल्डर्सचे ‘उजवे’पण!

लोकमानस, लोकभावना या निवडणुकीच्या निकालातून अगदी स्पष्टपणे प्रतिबिंबित होत असतात. म्हणजे जिंकणार्‍या पक्षाची, त्या पक्षनेतृत्वाची मते, ध्येय-धोरणे यांना मतपेटीतून समर्थन दिले जाते. अलीकडे युरोपीय देशांमध्ये झालेल्या निवडणुकांमध्येही युरोपवासीयांनी बहुतांशी उजव्या विचारसरणीकडे झुकलेल्या पक्षांना, नेत्यांना पसंती दिल्याचे दिसून येते.

व्याघ्र संवर्धनात बांगलादेशची सरशी

गोष्ट आहे बांगलादेशमधली, पाच वर्षांपूर्वी जिथे ‘वाघ नाहीसे होतात की काय?’ अशी चिंता भेडसावत होती, तेच सुंदरबन आता वाघांचे नंदनवन झाले आहे. भारत बांगलादेश अशा दोन्ही सीमेवर पसरलेल्या सुंदरबनमधील वाघांची संख्या सकारात्मकरित्या वाढत आहे.

Wild

वन्यजीवांपासून शेतीचे रक्षण करण्यासाठी शेतकऱ्यांना नियमानुसार शस्त्र परवाने द्या - वनमंत्र्यांच्या सूचना

वणव्यांचा कर्दनकाळ

वन विभागाच्या 'मानद वन्यजीव रक्षक' पदासाठी अर्ज करा; वर्षानुवर्षे ठिय्या मांडून बसलेल्यांना आता घरचा रस्ता

सुवर्णपदकाचा मानकरी

संशोधक मनाचा प्राध्यापक

पंतप्रधान रमले 'वनतारा'च्या वाघ-सिंहासोबत

राष्ट्रीय वन्यजीव मंडळाच्या सातव्या बैठकीचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी भूषवले अध्यक्षस्थान

World Wildlife Day - वन्यजीवांचे 'ड्रोन'करी; आढावा महाराष्ट्रातील 'ड्रोन'कऱ्यांचा

कासवसंवर्धनाची बदलती दिशा

निसर्गमित्र

वन्यजीव सेवेचे सातारी कोंदण

महाराष्ट्र कसे करणार वन्यजीवांचे व्यवस्थापन ? नवनियुक्त एम. श्रीनिवासा राव यांनी मांडला प्लॅन

फुलपाखरांचे स्थलांतर कसे होते?

'कुट्या' मुळे आली मत्स्यप्रजातींवर गदा

'ए-आय' पटवतोय वटवट्याची ओळख

वन्यजीवांचा जिगरबाज बचावकर्ता

स्वत:च्या 'इन्व्हार्यमेंटल फूटप्रिंट'ची काळजी घ्या ! - डाॅ. जेन गुडाल | Maha MTB

भाजपच्या संकल्पपत्रात वन्यजीवांना स्थान

‘साईक्स’चे भारतीयत्व; पक्ष्यांना हिंदू देवतांची नावे देणाऱ्या ब्रिटीश पक्षीशास्त्रज्ञांची कथा

पक्षीनिरीक्षण चळवळीतल्या ‘पक्षीमैत्रिणी’; घेऊया आढावा भारतातील पक्षीमैत्रिणींचा

ऐकूया पक्ष्यांचा धावा; महाराष्ट्रातील संकटग्रस्त पक्ष्यांच्या भविष्याविषयी तज्ज्ञांची मतं

सह्याद्रीचा ‘इकोलॉजिस्ट’

या कारणांमुळे आकसला आंबोलीतील बेडकांचा आकार

चिंताजनक ! गेल्या ५० वर्षांत वन्यजीवांच्या संख्येमध्ये तब्बल ७३ टक्के घट; आशियातील देश आघाडीवर

गिधाडांविषयी बोलू काही...

जगात केवळ कोकणातील सड्यावर सापडणाऱ्या ५ दुर्मीळ वनस्पती

रेल्वेच्या एसी कंपार्टमेंटमधुन वन्यजीव तस्करी करणारा रेल्वे अटेंडंट अटकेत

अंबानींच्या "वनतारा"चा नामिबियाला मदतीचा हात.

वन्यजीव अभ्यासक श्रीकर अष्टपुत्रे यांचे निधन!

सह्याद्री-कोकण भ्रमणमार्ग प्रदेशात ३२ वाघांचे अस्तित्व

वैज्ञानिक दृष्टिकोन देणारा ‘साय भाय’

अमरावती - अॅपच्या मदतीने नोंदवले रस्ते अपघातामधील मृत वन्यजीव; ८ महिन्यात ११६ मृत्यू

सागर संशोधिकेचा प्रवास

'सह्याद्री टायगर रिझर्व्ह'चे आता स्वतंत्र सायबर सेल; चोरट्या शिकारीचा आता लागणार छडा

गडचिरोली - हत्तीच्या कळपात दोन पिल्लांची भर; कळपातील संख्या वाढता वाढता वाढे

मालवण - विहीरीत पडलेल्या कोळसुद्यांचा बचाव; किनारपट्टी भागात वाढता वावर

फणसाड अभयारण्यात रानकुत्र्याचे दुर्मीळ दर्शन; चार वर्षांनी झाली छायाचित्रित नोंद

चिपळूण - शाळकरी मुलांनी टिपले गावातील दुर्मीळ वन्यजीव; 'कॅमेरा ट्रॅपिंग'चा अवलंब

दोडामार्ग - तिलारीत 'ब्लॅक पॅंथर'चे दर्शन: 'या' 'नेचर स्टेच्या आवारात वावर

बांगलादेशातील घटती व्याघ्रसंख्या

कोळसुंद्याची स्वारी कोकणच्या दारी

शेकरूमुळे भविष्याची चिंता!

समृद्धी महामार्गाच्या 'ओव्हरपास'मध्ये पहिल्यांदाच दिसले 'हे' वन्यजीव

फणसाडचा कृतिशील वन अधिकारी

युरोपचा नवा भारतमित्र!

नागझिरातील निसर्गसखा

‘लाल यादी’वरच लाल शेरा!

वाइल्डर्सचे ‘उजवे’पण!

व्याघ्र संवर्धनात बांगलादेशची सरशी

Useful Links

Contact Us