काँग्रेस, जीना आणि माउंटबॅटन देशाच्या फाळणीस जबाबदार

नवी दिल्ली : राष्ट्रीय शैक्षणिक संशोधन आणि प्रशिक्षण परिषदेने (एनसीईआरटी) इयत्ता ६ वी ते ८ वी आणि ९ वी ते १२ वी साठी दोन नवीन मॉड्यूल जारी केले आहेत. नियमित पुस्तकांपेक्षा वेगळे असलेले हे मॉड्यूल देशाच्या फाळणीच्या भीषणतेवर आधारित आहेत. यामध्ये मोहम्मद अली जिना, काँग्रेस पक्ष आणि लॉर्ड माउंटबॅटन यांना फाळणीसाठी जबाबदार धरण्यात आले आहे.

जर विद्यार्थ्यांना भारत-पाकिस्तान फाळणीचा इतिहास अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घ्यायचा असेल, तर आता त्यांना एनसीईआरटीच्या नवीन मॉड्यूलद्वारे ही माहिती मिळेल. एनसीईआरटीने विभाजन विभिषिका स्मृतिदिनानिमित्त एक विशेष मॉड्यूल जारी केले आहे. 'फाळणीचे गुन्हेगार' असे या मॉड्यूलचे शीर्षक आहे आणि ते इयत्ता ६ वी ते ८ वी आणि इयत्ता ९ वी ते १२ वी च्या विद्यार्थ्यांसाठी स्वतंत्रपणे तयार केले आहे. तथापि, ते कोणत्याही वर्गाच्या पाठ्यपुस्तकाचा भाग नाही, परंतु ते पूरक शैक्षणिक साहित्य म्हणून सादर केले गेले आहे. यातील माहिती पोस्टर्स, वादविवाद, प्रकल्प आणि चर्चांद्वारे शिकवली जाईल.

एनसीईआरटीने प्रसिद्ध केलेल्या मॉड्यूलमध्ये, भारत-पाक फाळणीसाठी तीन प्रमुख व्यक्तींना जबाबदार धरण्यात आले आहे - मोहम्मद अली जिना, काँग्रेस आणि लॉर्ड माउंटबॅटन. मॉड्यूलनुसार, जिना यांनी फाळणीची मागणी केली, काँग्रेसने ती मान्य केली आणि माउंटबॅटनने ती अंमलात आणली. यासोबतच, जुलै १९४७ मध्ये पंडित जवाहरलाल नेहरू यांनी दिलेले एक ऐतिहासिक भाषण देखील त्यात समाविष्ट करण्यात आले आहे, ज्यामध्ये ते म्हणाले होते - "फाळणी वाईट आहे, परंतु एकतेची किंमत काहीही असो, गृहयुद्धाची किंमत त्यापेक्षा खूप जास्त असेल." हे उद्धरण त्या काळातील राजकीय आणि सामाजिक परिस्थितीचे स्पष्टपणे प्रतिबिंबित करते, जेव्हा देश कठीण निर्णयांच्या उंबरठ्यावर उभा होता.

इतिहासातील गाळलेल्या मुद्द्यांचा समावेश

या मॉड्यूलमध्ये स्पष्ट केले आहे की फाळणीदरम्यान जवळजवळ ६ लाख लोक मारले गेले आणि १.५ कोटींहून अधिक लोक विस्थापित झाले. या तथ्यांचा समावेश अनेकदा शालेय पाठ्यपुस्तकांमध्ये पूर्णपणे केला जात नव्हता. याव्यतिरिक्त, या मॉड्यूलमध्ये स्पष्ट केले आहे की फाळणीमुळे देशाची एकता तुटली, पंजाब आणि बंगालची अर्थव्यवस्था उद्ध्वस्त झाली आणि जम्मू आणि काश्मीरला सामाजिक आणि आर्थिक अस्थिरतेकडे ढकलले गेले, ज्यामुळे पुढे दहशतवादाला जन्म मिळाला.