दिल्ली-मुंबई रेल्वेमार्गावर कवच ४.० कार्यान्वित मार्गाच्या मथुरा-कोटा विभागात स्वदेशी रेल्वे सुरक्षा प्रणाली

मुंबई : भारतीय रेल्वेने उच्च घनता असलेल्या दिल्ली-मुंबई मार्गाच्या मथुरा-कोटा विभागात स्वदेशी रेल्वे सुरक्षा प्रणाली कवच ४.० कार्यान्वित केली आहे. देशातील रेल्वे सुरक्षा प्रणालींच्या आधुनिकीकरणाच्या दिशेने हे एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. स्वातंत्र्यानंतर गेल्या ६० वर्षांत देशात आंतरराष्ट्रीय दर्जाच्या प्रगत रेल्वे संरक्षण प्रणाली बसवण्यात आल्या नव्हत्या. रेल्वे आणि प्रवाशांच्या सुरक्षिततेसाठी, कवच प्रणाली अलीकडेच कार्यान्वित करण्यात आली आहे.

केंद्रीय रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव म्हणाले,“पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या ‘आत्मनिर्भर भारत’ या दृष्टिकोनातून प्रेरणा घेऊन रेल्वेने कवच ऑटोमॅटिक ट्रेन प्रोटेक्शन सिस्टीमची स्वदेशी रचना, विकास आणि निर्मिती केली आहे. कवच ४.० ही एक तंत्रज्ञान-केंद्रित प्रणाली आहे. जुलै २०२४ मध्ये रिसर्च डिझाईन्स अँड स्टँडर्ड्स ऑर्गनायझेशन (RDSO)ने याला मान्यता दिली. अनेक विकसित राष्ट्रांना ट्रेन प्रोटेक्शन सिस्टीम विकसित करण्यासाठी आणि स्थापित करण्यासाठी २०-३० वर्षे लागली. कोटा-मथुरा सेक्शनवर कवच ४.० चे कमिशनिंग खूप कमी वेळेत साध्य झाले आहे. ही खूप मोठी उपलब्धी आहे.”

भारतीय रेल्वे ६ वर्षांच्या अल्प कालावधीत देशभरातील विविध मार्गांवर कवच ४.० कार्यान्वित करण्यासाठी सज्ज होत आहे. ३०,००० हून अधिक लोकांना कवच प्रणालींवर आधीच प्रशिक्षण देण्यात आले आहे. इंडियन रेल्वे इन्स्टिट्यूट ऑफ सिग्नल इंजिनिअरिंग अँड टेलिकम्युनिकेशन्सने त्यांच्या बीटेक अभ्यासक्रमाच्या अभ्यासक्रमात कवचचा समावेश करण्यासाठी १७ AICTE मान्यताप्राप्त अभियांत्रिकी महाविद्यालये, संस्था, विद्यापीठांसोबत सामंजस्य करार केला आहे. कवच प्रभावी ब्रेक लावून लोको पायलटना ट्रेनचा वेग राखण्यास मदत करेल. धुक्यासारख्या कमी दृश्यमानतेच्या परिस्थितीतही, लोको पायलटना सिग्नलसाठी केबिनमधून बाहेर पाहावे लागणार नाही. कॅबमध्ये बसवलेल्या डॅशबोर्डवर पायलट माहिती पाहू शकतात.