भारतीय उपखंडासाठी ‘गेमचेंजर’ ठरणार विझिंजम बंदर

उद्घाटनादरम्यान पंतप्रधान मोदी म्हणाले की, हे नवीन बंदर भारतासाठी नवीन आर्थिक संधी घेऊन येईल. पंतप्रधान मोदी म्हणाले की, आतापर्यंत भारतातील ७५ टक्के ट्रान्सशिपमेंट परदेशी बंदरांवरून झाले आहे. यामुळे देशाचे मोठे महसूल नुकसान होत आहे. ही परिस्थिती आता बदलत आहे. देशाचा पैसा देशासाठी उपयुक्त ठरेल. परदेशात जाणारा पैसा केरळ आणि विझिंजममधील लोकांसाठी नवीन संधी घेऊन येईल. त्यामुळे भारताच्या सागरी व्यापार क्षेत्रासाठी हे बंदर गेमचेंजर ठरणार आहे.

हे बंदर विद्यमान रेल्वे आणि रस्ते नेटवर्कशी चांगले जोडलेले आहे. सेलम आणि कन्याकुमारीला जोडणारा राष्ट्रीय महामार्ग ४७ या बंदरापासून २ किमी अंतरावर आहे. बंदराला देशाच्या इतर भागांशी जोडणारे राष्ट्रीय रेल्वे नेटवर्क १२ किमी अंतरावर आहे. त्रिवेंद्रम आंतरराष्ट्रीय विमानतळ बंदरापासून १५ किमी अंतरावर आहे.

ट्रान्सशिपमेंट पोर्ट म्हणजे काय?

ट्रान्सशिपमेंट म्हणजे गंतव्यस्थानाच्या बंदरावर (पीओडी) थेट जहाज उपलब्ध नसताना एका जहाजातून दुसऱ्या जहाजात माल किंवा कंटेनर हलविण्याची प्रक्रिया. जेथे जेथे ही प्रक्रिया होते तेथे तेथे त्या बंदरास ट्रान्सशिपमेंट पोर्ट म्हणतात.

 

• भारतात खोल पाण्यातील ट्रान्सशिपमेंट बंदरांची कमतरता आहे, त्यामुळे देशातील ७५ टक्के ट्रान्सशिपमेंट कार्गो परदेशी बंदरांवर हाताळला जातो.
• यामुळे भारतीय उद्योगांसाठी खर्च वाढतो, कार्यक्षमतेत अडथळे येतात आणि बंदरांवर गर्दी होते.

• परिणामी, भारताच्या जागतिक व्यापार स्पर्धात्मकतेवर धोका निर्माण होतो.

• दरवर्षी २००–२२० दशलक्ष डॉलर्स महसुलाचा तोटा भारतीय बंदरांना सहन करावा लागतो.

• निर्यातदार/आयातदारांना प्रति कंटेनर ८०–१०० डॉलरचा अतिरिक्त खर्च येतो.

विझिंजम बंदराचे वैशिष्ट्य?

विझिंजम प्रकल्पाचे उद्दिष्ट प्रामुख्याने सिंगापूर, कोलंबो, सलालाह आणि दुबई या परदेशी बंदरांवर केले जाणारे भारतीय कार्गो ट्रान्सशिपमेंट परत आणणे आहे. भारतात अजूनही आंतरराष्ट्रीय शिपिंग मार्गांजवळ खोल पाण्याचे बंदरे नाहीत जे २४,००० टीईयू क्षमतेपर्यंतच्या विशाल जहाजांना (मदरशीप) सामावून घेऊ शकतात. विझिंजम बंदराची स्थापना झाल्यानंतर, येथील ट्रान्सशिपमेंटमुळे शिपिंग आणि नेव्हिगेशन खर्चात बचत होईल, ज्यामुळे सर्वसामान्यांसाठी वस्तूंच्या किमती कमी होतील.