जाणून घ्या! श्री हरिहर देसिका स्वामीगल यांच्याबद्दल जे मोदींकडे सोपवणार राजदंड

नवी दिल्ली : श्री हरिहरा देसिका स्वामीगल असे त्यांचे नाव आहे. ते मदुराई अधेनामचे २९३ वे मुख्य पुजारी आहेत. दरम्यान ते २८ मे रोजी होणाऱ्या नव्या संसदेच्या लोकार्णणावेळी भारताचा राजदंड म्हणजेच सेंगोल पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याकडे सुपूर्द करतील, जो नवीन संसद भवनात स्थापित केला जाईल. तसेच १९४७ मध्ये भारत स्वतंत्र झाला तेव्हाही या मदुराई अधिनामच्या तत्कालीन मुख्य पुजाऱ्याने सेंगोल तत्कालीन पंतप्रधान पंडित जवाहरलाल नेहरू यांच्याकडे सोपवले होते.

एएनआय या वृत्तसंस्थेशी बोलताना श्री स्वामीगल म्हणाले की , पंतप्रधान नरेंद्र मोदी (पीएम मोदी) चांगले काम करत आहेत. त्याला जागतिक पातळीवर दाद मिळाली आहे. देशातील प्रत्येकाला त्याचा अभिमान आहे. ते म्हणाले, “पंतप्रधान मोदी हे असे नेते आहेत ज्यांना जागतिक स्तरावर प्रशंसा मिळाली आहे. तो लोकांसाठी चांगले काम करत आहे. त्यांनी २०२४ मध्ये पुन्हा पंतप्रधान व्हावे आणि जनतेला मार्गदर्शन करावे. जागतिक नेते आमच्या पंतप्रधान मोदींचे कौतुक करत असल्याने आम्हा सर्वांना अभिमान वाटतो, असेही यावेळी स्वामीगल म्हणाले.

२८ मे रोजी पंतप्रधानांची भेट घेऊन सेंगोल त्यांना सुपूर्द करणार असल्याचे श्री स्वामीगल यांनी सांगितले. स्वतंत्र भारताच्या इतिहासात सेंगोल आणि मदुराई अधिनामच्या पुजाऱ्यांना महत्त्वाचे स्थान आहे. १९४७ मध्ये सत्ता हस्तांतरणाच्या वेळीही येथील मुख्य पुजाऱ्याने राजदंड दिला होता. थिरुवदुथुराई अधनम मठाचे किमान ३१ सदस्य २८ मे रोजी नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनाला उपस्थित राहणार असल्याचे सांगण्यात येत आहे. ते दोन बॅचमध्ये चार्टर्ड फ्लाइटने नवी दिल्लीला येतील.

विशेष म्हणजे सेंगोल इतिहासाच्या पानांत हरवले होते. मात्र ते केवळ नवीन संसद भवनाच्या उद्घाटनानेच चर्चेत आले आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदींना काही वर्षांपूर्वी एका व्हिडिओवरून याची माहिती मिळाली होती. ५ फूट उंच सेंगोलवरील व्हिडिओ 'वुम्मीदी बंगारू ज्वेलर्स (VBJ)' ने बनवला आहे. त्याचे व्यवस्थापकीय संचालक अमरेंद्रन वुमिदी यांनी सांगितले की, सेंगोलबद्दल त्यांना स्वतःला माहिती नाही. २०१८ मध्ये एका मासिकात त्याने त्याचा उल्लेख पाहिला आणि जेव्हा त्याने त्याचा शोध घेतला तेव्हा २०१९ मध्ये त्याला अलाहाबादमधील एका संग्रहालयात ठेवलेले आढळले. नेहरूंची 'सोन्याची काठी' म्हणून ती संग्रहालयात ठेवण्यात आली होती.

वास्तविक सत्ता हस्तांतरणाचे हे प्रतीक चोल राजवटीच्या काळापासून प्रेरित आहे. ही भारतातील सर्वात जुनी आणि दीर्घकाळ टिकणारी राजवट होती. त्याकाळी एका चोल राजाकडून दुसऱ्या चोल राजाकडे 'सेंगोल' देऊन सत्ता हस्तांतरित करण्याची प्रथा होती. तो एक प्रकारचा राजदंड होता, राज्यकारभारातील न्यायाचे प्रतीक होता. चोल वंशाचे लोक भगवान शिवाला आपले दैवत मानत. हा 'सेंगोल' राजपुरोहितांनी भगवान शिवाचा आशीर्वाद म्हणून दिला होता. त्यावर नंदी स्वार शिवाची मूर्तीही आहे. असाच समारंभ आणि प्रथा नेहरूंना चक्रवर्ती राजगोपालाचारी यांनी सुचवली होती. त्यानंतर राजाजींनी थिरुवदुथुराई अथिनम येथे मायलादुथुराई येथे संपर्क साधला, ज्याची स्थापना स्वातंत्र्याच्या ५०० वर्षांपूर्वी झाली होती. मठाचे तत्कालीन महंत अंबलवाणा देशिका स्वामी त्यावेळी आजारी होते, पण त्यांनी हे काम हाती घेतले.