अन्न हे पूर्ण ब्रह्म...

डॉक्टर या नात्याने पेशंटच्या आहाराविषयी अनेक प्रश्नांची उत्तरे द्यावी लागतात. अमूक आजारात पथ्य काय पाळावे? काय खावे? तसेच वजन कमी करण्यासाठी व वजन वाढविण्यासाठी काय खावे?अन्न हे पूर्णब्रह्म आहे. आपल्या शरीराचे कार्य चालण्यासाठी लागणारी ऊर्जा ही अन्नातून तयार होते. योग्य आहार, योग्य वेळी व योग्य प्रमाणात घेतल्यास शरीर निरोगी राहते. त्याचप्रमाणे विरुद्ध आहार टाळावे. पाणी योग्य प्रमाणात पिणे, ऋतूंप्रमाणे आहारात बदल करणे व मुख्य म्हणजे जेवताना प्रसन्नचित्त असणे, जेवताना अन्न बारीक चावून खाल्ले पाहिजे. लक्ष फक्त जेवणावर केंद्रित असले पाहिजे. जेवताना बोलणे व हसणे टाळावे. चमचा, काटे यांचा वापर टाळता आल्यास टाळावा.

 

खजूर आणि दही, नारळीभात, गाजर, मेथी, चिंच, मका आणि ताक, केळी आणि वेलची पूड.

 

 

मितभूक म्हणजे जेवण संतुलित असावे व ते योग्य प्रमाणात खावे. आपल्या आवडीचा पदार्थ आहे म्हणून ताव मारणे किंवा एखादा पदार्थ आवडत नाही म्हणून टाळणे, या दोन्ही गोष्टी चुकीच्या आहेत. आहाराचे ‘गुरू’ आणि ‘लघु’ असे विभाजन करण्यात येते.पचण्यास जड व पचण्यास वेळ लागणार्‍या पदार्थांना ‘गुरू’ मानण्यात येते. उदाहरणार्थ - कढईत तळलेले पदार्थ वडा, समोसा, फरसाण, मसालेदार पदार्थ इत्यादी. गुरू पदार्थांचे सेवन कमी प्रमाणात करावे. तसेच अशा पदार्थांचे सेवन आजारपणात टाळावे.

आपल्या देशात उन्हाळा, पावसाळा व हिवाळा हे तीन मुख्य ऋतू आहेत. पृथ्वीच्या अखंड परिक्रमेमुळे हे बदल घडत असतात. या काळात वातावरणातही बदल झालेले असतात व त्या अनुषंगाने आपण आपल्या आहारात बदल करण्याची आवश्यकता असते.

 

 

 

३. जेवणानंतर एक तासाने एक ग्लास पाणी प्यावे.

 

७. जेवण प्या आणि पाणी खा- जेवताना अन्न व्यवस्थित चावून खावे व त्याचे रुपांतर द्रव पदार्थात होऊ द्यावे. अन्नातील सहा रसांचा व्यवस्थित आस्वाद घ्या. तसेच पाणी पिताना सावकाश प्या. ते लाळेत एकरुप होऊ द्या. घटाघटा पाणी पिण्याचे टाळावे.