ई-वाहनांच्या ‘ई-कळा’

 

 

मुंबई:  ‘इलेक्ट्रिक’ वाहनांबद्दल सकारात्मकतेचे पुरावे अगदी स्पष्ट झाले असले, तरी त्याचेही तोटे आहेत. प्रत्येक व्यक्तीने ‘इलेक्ट्रिक’ वाहन घेण्याआधी यासंबंधीचे फायदे आणि तोट्यांचाही विचार करणे आवश्यक आहेत, असे या क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी दै. ‘मुंबई तरुण भारत’शी संवाद साधताना सांगितले. ही वाहने प्रदूषणाचे किमान प्रमाणानुसार 100 टक्के उत्सर्जन करत नाहीत; ते अप्रत्यक्षपणे थोड्या प्रमाणात प्रदूषण करतात. ‘चार्जिंग’साठी आवश्यक असलेल्या बॅटरी आणि वीज उर्जा स्त्रोतांपासून तयार केली जाते असे नाही, याकडे ‘ऑटो फास्ट’चे हेमंत पाटसकर यांनी लक्ष वेधले. ‘इलेक्ट्रिक’ कार किंवा दुचाकी मौल्यवान पर्यावरण वाचवू शकते, त्याचा फायदा आपल्या ‘वसुंधरे’ला पर्यायाने आपल्याला होणार आहे,” अशी माहिती त्यांनी दिली.

 

 

‘ऑटोमोबाईल’ क्षेत्रात सुमारे 40 वर्षे कार्यरत असलेले ज्येष्ठ अभियंता पाटसकर यांनी यासंदर्भात सांगितले की, “ ‘इलेक्ट्रिक’ इंधन केंद्रे अद्याप विकासाच्या टप्प्यात आहेत. अनेक ग्रामीण किंवा उपनगरी ठिकाणी चारचाकीकिंवा दुचाकी वाहनांसाठी ‘इलेक्ट्रिक’ केंद्रे नसल्यामुळे ‘चार्जिंग स्टेशन’ शोधणे कठीण आहेच. शिवाय आहात तिथेच अडकण्याची दाट शक्यता असते. ‘ईव्ही’ खूप नवीन असल्याने ‘चार्जिंग स्टेशन्स’ची संख्या अपुरी असल्यामुळे ‘स्टेशन्स’ शोधण्याचा द्रविडी प्राणायाम करावाच लागतो. शिवाय, सुरुवातीची गुंतवणूक प्रचंड आहे. वीज कधीच मोफत मिळत नाही, हे पाहता ऊर्जा बिलात ‘इलेक्ट्रिक’ कारदेखील त्रासदायक ठरू शकते. कार खरेदी करण्यापूर्वी संशोधन न केल्यास ही गुंतवणूक अविवेकी असणार आहे, कार जास्त चार्ज आवश्यक असल्यामुळे प्रत्येक महिन्याच्या वीज बिलात मोठा आकडा नक्कीच दिसेल. ‘इलेक्ट्रिक’ वाहनांची श्रेणी, जाण्याचा पल्ला आणि गती मर्यादित आहेत. परिणामी, त्यांना पुन्हा रिचार्ज करणे आवश्यक आहे. भविष्यात त्यात सुधारणा होण्याची अपेक्षा असली तरीही, सध्या लांब प्रवासासाठी या वाहनांचा वापर न करणे शहाणपणाचे आहे,” असा सल्ला त्यांनी दिला.

 

 

पेट्रोलवर चालणार्‍या कारला इंधन भरण्यासाठी काही मिनिटे लागतात. परंतु, ‘इलेक्ट्रिक’ कारला पूर्ण चार्ज होण्यासाठी सुमारे चार ते सहा तास आणि कधी कधी एक दिवसही लागतो, ‘इलेक्ट्रिक’ वाहनांचा जरासाही आवाज येत नाही. ही वाहने शांत असल्यामुळे अपघात होऊ शकतो. सध्या उपलब्ध असलेल्या बहुतांश ‘इलेक्ट्रिक’ कार, दुचाकी लहान आहेत. ही वाहने संपूर्ण कुटुंबासाठी योग्य नसल्याने तिघांकरीता प्रवास त्रासदायक ठरू शकतो. या वाहनांच्या बॅटरी काही प्रत्येक तीन ते दहा वर्षांनी बदलणे आवश्यक असते. ही वाहने शहरांसाठी योग्य नाहीत. काही राज्य सरकार ‘इलेक्ट्रिक’ कार खरेदीसाठी प्रोत्साहित करण्यासाठी आर्थिक मदत करत नाहीत, याबद्दल पाटसकर यांनी नाराजी व्यक्त केली.

 

 

  

“ई-कार किंवा दुचाकी असो, त्यामध्ये खूपच लहान श्रेणी आहेत. या वाहनांच्या रिचार्जिंगला थोडा वेळ लागतो. या वाहनांच्या किमती जास्त असल्यामुळे, ही एक मोठी प्रारंभिक गुंतवणूक आहे. ‘चार्जिंग स्टेशन’ची उपलब्धता विसंगत आहे आणि मुख्यत्वे, कार आणि दुचाकींमध्ये कमी पर्याय उपलब्ध आहेत,” अशी माहिती ‘ऑटोमोबाईल’ क्षेत्रातील तज्ज्ञ नील नाईक यांनी दै. ‘मुंबई तरुण भारत’ला दिली.