स्वतंत्र देश आत्मनिर्भर झाला, तरच सुरक्षित राहू शकतो : डॉ.मोहनजी भागवत

जे आपल्या देशात तयार होत नाही, जे अतिआवश्यक आहे तेच आपण निर्यात करायचे आहे. आपल्या अटींवर घ्यायचे आहे. स्वातंत्र्य तर आपल्याला मिळाले पण हे स्वातंत्र्य टिकवून ठेवण्यासाठी लोकांना योग्य बनणे आवश्यक आहे. ती योग्यता आपल्याला आपला राष्ट्रध्वज पाहून कळते. शीर्षस्थानी असलेला भगवा रंग जो त्यागाची, कर्माची, प्रकाशाच्या दिशेने नेण्याची प्रेरणा देतो. ते आपले लक्ष्य आहे. आपल्याला जगात अशी मानवता हवी आहे.

हे सगळे करण्यासाठी जी शक्ती हवी, जी वैभवसंपन्नता हवी, सामर्थ्य हवे, समृद्धी हवी या सगळ्याचे परिपाक म्हणजे समग्रता. आपण श्रीसुक्त म्हणतो त्यामध्ये सगळ्यांचे वर्णन आहे. निसर्गाने बहाल केलेली साधनसामग्री, पर्यावरण, भौतिक सुख-सुविधा या सगळ्याचा जेव्हा उल्लेख होतो. आपल्या मन, शीलाच्या श्रीमंतीबरोबरच भौतिक श्रीमंती या दोन्हीच्या बळांवर मनुष्य जीवनात परमलक्ष्य प्राप्त करतो. त्या समृद्धीचा रंग म्हणजे हिरवा रंग आहे. आपण जे काही करणार आहोत त्याचे अधिष्ठान काय असणार आहे, तर ते म्हणजे आपल्या तिरंग्यामधील धर्मचक्र. सगळ्यांना आनंद देणारा, आनंदात राहणारा, चराचर सृष्टीची धारणा ज्याला आपण धर्म म्हणतो असे धर्मकेंद्रितआपले प्रयत्न असायला हवेत, असेही डॉ. भागवत यांनी यावेळी नमूद केले.

जीवनात सुखप्राप्तीसाठी माणूस जगत असतो. जेवढे सुखी तेवढा आनंद. पण भारतीय मात्र ज्या सुखाबद्दल अनुभव घेत आहेत. तो आनंद म्हणजे केवळ भौतिक सुख नाही तर सुख आपल्या अंतरात आहे, हे ते जाणतात. सुख-दुःख वृत्ती आपल्या चित्तवृत्तीत अवलंबून असते. मनाचे समाधान खूप महत्वाचे असून त्यावर सर्व काही अवलंबून असते. केवळ एक माणूस सुखी राहू शकत नाही. इतर सगळे जोपर्यंत सुखी राहू शकत नाहीत तो पर्यंत एक व्यक्ती सुखी राहू शकत नाही. आपल्यासोबत सगळ्यांना सुखी ठेवणे हा आपला धर्म आहे. सगळ्यांचे सुख ही आपली धारणा असायला हवी. जगात सुखाचे संतुलन असायला हवे. समृद्धीच्या प्राप्तीची आपली ही दृष्टी आहे. सगळ्यांची उन्नती व्हावी हा आपला धर्म आहे. संयमाने त्यासाठी चालायला हवे, असेही डॉ. मोहन भागवत यावेळी म्हणाले.