पेगासस म्हणजे काय?आणि पेगासस तुमचा मोबाइल हॅक करू शकते का ?

नवी दिल्ली : इस्रायलच्या कंपनी एनएसओ ग्रुपने तयार केलेले सॉफ्टवेअर पेगासस हे भारतातील कथित फोन-टॅपिंग घोटाळ्याच्या केंद्रस्थानी आहे.माध्यमांच्या प्रकाशनाच्या जागतिक संघटनेने दिलेल्या माहितीनुसार दोन सेवा देणारे केंद्रीय मंत्री, तीन विरोधी पक्ष नेते, एक घटनात्मक प्राधिकरण, सध्याचे आणि माजी सुरक्षा संघटनांचे प्रमुख, प्रशासक आणि ४० ज्येष्ठ पत्रकार आणि कार्यकर्ते यांचे फोन पेगाससचा वापर करून बग केले गेले होते. गुप्तचर सॉफ्टवेअर पेगासस हे पाळत ठेवण्यासाठी वापरले गेले होते.सप्टेंबर २०१८ मध्ये कॅनेडियन सायबरसुरक्षा संस्थेच्या द सिटीझन लॅबने भारतासह ४५ देशांची ओळख करून देणारा एक व्यापक अहवाल प्रकाशित केला ज्यामध्ये स्पायवेअर वापरला जात होता.त्यानंतर ऑक्टोबर २०१९ मध्ये व्हॉट्सअॅपने उघडकीस आणले की भारतातील पत्रकार आणि मानवाधिकार कार्यकर्त्यांनी पेगासस वापरणार्‍या ऑपरेटरंकडून पाळत ठेवली होती. पावसाळी अधिवेशनाच्या एक रात्र आधी द वॉशिंग्टन पोस्टने सर्वप्रथम त्यानंतर द वायरने भारतात याविषयीचा एक डेटा जाहीर केला आहे,त्यात या काही व्यक्तींचे नावे आपल्याला आढळून आली आहेत.

पेगासस हा एक प्रकारचा दुर्भावनायुक्त सॉफ्टवेअर आहे किंवा स्पायवेअर म्हणून वर्गीकृत मालवेयर आहे.पेगासस सारखे स्पायवेअर आपल्या माहितीशिवाय आपल्या डिव्हाइसवर प्रवेश मिळविण्यासाठी डिझाइन केले गेले आहे, आणि वैयक्तिक माहिती एकत्रित करते आणि टेहळणीसाठी सॉफ्टवेअर वापरत असलेल्या कोणालाही ते माहिती पुरवते.या अहवालानुसार, पेगासस हे “iOS आणि Android साठीचे स्पायवेअर” आहे पण मग अँपल उत्पादने या हल्ल्यांपासून मुक्त आहेत? सोप्या भाषेत सांगायचे तर नाही.

पेगासस इस्त्रायली फर्म एनएसओ ग्रुपने विकसित केला आहे जो २५ जानेवारी २०१० रोजी स्थापित करण्यात आला होता.एनएसओ सांगते की “गुन्हे आणि दहशतविरूद्ध लढा देण्यासाठी सरकारी बुद्धिमत्ता आणि कायदा अंमलबजावणी करणार्‍या एजन्सीज”यांनाच पेगासस दिले जात .२०१८ मधील सिटीझन लॅबच्या अहवालात भारत, बहरैन, कझाकस्तान, मेक्सिको, मोरोक्को, सौदी अरेबिया आणि संयुक्त अरब अमिराती या देशांचा समावेश आहे.