भारताला चक्रीवादळाचा धोका

भारतासाठी हा चक्रीवादळांचा हंगाम आहे. नोव्हेंबरपर्यंत खोरे सक्रिय राहते आणि त्यानंतर हळूहळू गतिविधी मंदावतात. नुकत्याच झालेल्या चक्रीवादळ बुलबुलमुळे विध्वंसानंतर, त्यानंतर वादळ नाक्रीमुळे उद्भवलेल्या शक्यतांना भारताने यशस्वीरित्या बाजूला सारले. तथापि, धोका अजून संपलेला नाही कारण प्रशांत महासागरावर आणखी एक वादळ तयार झाले आहे आणि लवकरच बंगालच्या उपसागराच्या काही दिवसात उद्भवू शकेल. आकडेवारीवर नजर टाकल्यास असे ५० टक्के वादळं पश्चिमेकडे सरकतात आणि त्यानंतर बंगालच्या उपसागरावर परिणाम करतात. अशी वादळं हे देखील भारतीय चक्रीवादळांचे प्रमुख स्रोत आहेत.

या वादळांमध्ये बर्‍याच दिवस चालणार्‍या लांब समुद्राच्या प्रवासात एकापेक्षा जास्त वेळा जमिनीस धडकण्याची शक्ती असते. शिवाय, सध्या प्रशांत महासागरात, पश्चिमेकडील दोन्ही बाजूंना दोन नवीन वादळं पाहिली जावू शकतात. एक म्हणजे कमी दाबाचा पट्टा ‘कलमेगी’ जे कधीही वादळ बनू शकते. आणखी एक म्हणजे ‘फेंगशेन’ जे आधीपासूनच वादळ आहे पण पश्चिमेस अगदी लांब आहे.

या दोन वादळांपैकी 'कलमेगी' त विनाशकारी शक्ती आहे आणि लवकरच सुमारे तीन दिवसानंतर मनिलाच्या उत्तरेकडील भागात उष्णकटिबंधीय वादळ बनून फिलिपिन्सला धोका निर्माण होऊ शकेल, किनाऱ्याला धडकण्याची वेळेस ताशी १०० किमी वेगाचे वारे वाहणाची अपेक्षा आहे. जमिनीवर आल्यानंतर कलमेगी पश्चिमेकडे जाईल आणि गती घेत असतांना दक्षिण चीन समुद्रात पाचव्या दिवशी पुन्हा उदयास येण्याची शक्यता आहे.

भारतासाठी फेंगशेन नावाचे दुसरे वादळ थोडेसे धोकादायक आहे कारण हे पश्चिमेकडे समुद्रात खोलवर आहे आणि काही बेटांवर त्याचा परिणाम होत आहे. या वादळामध्ये एक विलक्षण मार्ग आहे ज्याने ३/४ गोलाकार वळसा बनविला आहे.

तथापि, ही प्रणाली कोणत्याही मोठ्या भूभागाजवळ येत असल्याचे दिसत नाही आणि पुढील काही दिवस त्याच क्षेत्राभोवती घुटमळेल. तथापि, या प्रणाली अनिश्चित मार्गांसाठी ओळखल्या जातात, त्यामुळे त्यांचा सतत मागोवा घेणे ही एक गरज आहे.