सागरी उत्कृष्टतेच्या दिशेने भारताची वाटचाल : जीएमआयएस २०२३ रोड शो ने शाश्वत विकासाचा मार्ग उजळवला
मुंबई : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या सहकार्यात्मक, सहकारी आणि शाश्वत सागरी परिसंस्थेच्या संकल्पनेला चालना देण्यासाठी बंदरे, शिपिंग आणि जलमार्ग मंत्रालयाने डीजी शिपिंग आणि शिपिंग कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (एससीआय) यांच्या सहकार्याने 6 सप्टेंबर 2023 रोजी मुंबईतील शिपिंग हाऊस येथे दुसरा हायब्रीड रोड शो आयोजित केला. कार्यक्रमाचे प्रमुख पाहुणे म्हणून राज्यमंत्री शंतनू ठाकूर, राष्ट्रीय जहाजबांधणी मंडळाचे अध्यक्ष डॉ. संजीव रंजन उपस्थित होते.
या कार्यक्रमाला मुंबई बंदर प्राधिकरणाचे आयएएस अध्यक्ष राजीव जलोटा यांच्यासह भूषण कुमार, सहसचिव, सागरमाला आणि पीपीपी, एमओपीएसडब्ल्यू. शिपिंग कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाचे अध्यक्ष व व्यवस्थापकीय संचालक कॅप्टन बिनेश कुमार त्यागी, मुंबईच्या व्यापारी सागरी विभागाचे प्रधान अधिकारी कॅप्टन अबुल कलाम आझाद, जेएम बक्षी ग्रुपचे एमडी ध्रुव कोटक, शिपिंग उपमहासंचालक अॅश मोहम्मद मान्यवर उपस्थित होते.
डीजी शिपिंग अँड शिपिंग कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाने आयोजित केलेल्या हायब्रीड रोड शोमध्ये उद्योगातील अग्रगण्य आणि सरकारी मान्यवरांचा सहभाग होता ज्यामुळे भारतीय सागरी उद्योगातील महत्त्वाच्या संधींवर चर्चा सुरू झाली आणि तिसऱ्या ग्लोबल मेरिटाइम इंडिया समिट (जीएमआयएस) 2023 चे कथानक तयार झाले. या रोड शो मध्ये सरकारी मान्यवर, उद्योग क्षेत्रातील नेते भागधारक, आणि सागरी उद्योगातील उत्साही देखील एकत्र आले होते. जीएमआयएस 2023 जागतिक सागरी नेता म्हणून भारताचे स्थान मजबूत करण्यासाठी सज्ज आहे, फिक्की त्याचा विशेष उद्योग भागीदार आहे.
आतापर्यंत या परिषदेत सर्व प्रमुख १२ बंदरे, मंत्रालयाच्या १० सहयोगी संस्था आणि ५१ अग्रगण्य खाजगी संस्थांचा सहभाग आहे. शिखर परिषदेने या महत्त्वपूर्ण कार्यक्रमासाठी भागीदार राज्य म्हणून केरळवर अधिकृतपणे स्वाक्षरी केली आहे.
या कार्यक्रमादरम्यान, बंदरे, जहाजबांधणी आणि जलमार्ग (एमओपीएसडब्ल्यू) आणि आयुष मंत्री श्री सर्बानंद सोनोवाल यांनी एक विशेष व्हिडिओ संदेश दिला, ज्यात भारताच्या सागरी क्षमतेची पूर्तता करण्याच्या सरकारच्या दृष्टीकोन आणि वचनबद्धतेवर जोर देण्यात आला. ते पुढे म्हणाले की, " जीएमआयएस 2023 सरकारची सांस्कृतिक आत्मीयता आणि आमच्या राष्ट्रीय दृष्टीकोनाचे समृद्ध वास्तवात रूपांतर करण्याच्या आमच्या सामूहिक महत्वाकांक्षेचे उदाहरण आहे."
बंदरे, नौवहन आणि जलमार्ग राज्यमंत्री शंतनू ठाकूर यांनी आपल्या व्हिडिओ संदेशात म्हटले आहे की, "प्रगतीच्या दिशेने आमचा प्रवास तांत्रिक नवकल्पनांचा अवलंब करणे, पायाभूत सुविधांच्या मानकांची उन्नती, ऑपरेशनल कार्यक्षमता वाढविणे आणि व्यवसाय वाढीस अनुकूल वातावरणची लागवड करणे हे वैशिष्ट्य आहे."
ते पुढे म्हणाले की, " भारत जागतिक खेळाडू म्हणून विकसित होत असताना प्रभाव दाखवण्यासाठी, आंतरराष्ट्रीय वाटाघाटींमध्ये भाग घेण्यासाठी आणि प्रादेशिक आव्हानांना प्रभावीपणे प्रतिसाद देण्यासाठी त्याची सागरी क्षमता अधिक महत्त्वपूर्ण बनते. आघाडीची सागरी शक्ती बनण्यासाठी आपल्याला सहकार्य वाढवावे लागेल, नाविन्यपूर्ण करावे लागेल आणि तंत्रज्ञानाचा लाभ घ्यावा लागेल. आपण मजबूत पायाभूत सुविधा निर्माण करणे, कौशल्य विकासात गुंतवणूक करणे आणि उद्योजकता आणि गुंतवणुकीस प्रोत्साहित करणारे अनुकूल वातावरण तयार करणे सुरू ठेवले पाहिजे.
डीजी शिपिंग आणि एससीआयच्या दुसऱ्या रोड शो साठी संचालक (तांत्रिक आणि ऑफशोर सर्व्हिसेस) विक्रम डिंगले यांनी उपस्थितांचे स्वागत केले. ते म्हणाले की , हे रोड शो केवळ भारतीय अर्थव्यवस्थेची मजबुती दर्शवित नाहीत तर व्यापार, कनेक्टिव्हिटी आणि सागरी क्षेत्राची एकात्मता वाढविण्याची आमची अतूट वचनबद्धता देखील अधोरेखित करतात.
सविस्तर सादरीकरणाद्वारे सागरमाला आणि पीपीपी, एमओपीएसडब्ल्यूचे सहसचिव भूषण कुमार यांनी भारतीय सागरी क्षेत्राने केलेल्या प्रगतीवर प्रकाश टाकला आणि सागरी परिसंस्थेच्या वाढीस गती देणाऱ्या प्रकल्पांची माहिती दिली. जीएमआयएस २०२३ ही देशातील सागरी उद्योगाची सर्वात मोठी घटना असेल, अशी माहिती त्यांनी दिली. त्यांनी प्रत्येक भागधारकाच्या योगदानाची प्रशंसा केली, ज्यामुळे गेल्या दशकात भारताच्या सागरी क्षेत्रात लक्षणीय वाढ झाली आहे.
यावेळी बोलताना एमएमडी, मुंबईचे पीओ कॅप्टन अबुल कलाम आझाद म्हणाले की, एक भारतीय म्हणून आपण संसाधने तयार करणे, जतन करणे आणि योगदान देणे आवश्यक आहे. देशाला सागरी इनोव्हेशन हब बनवण्याची गरज आहे . नाविकांच्या कौशल्याद्वारे, टन खरेदी, विविध परिमाणांचा माल हाताळण्याची उच्च बंदर क्षमता, हरित ऊर्जेवर चालणाऱ्या तंत्रज्ञानाचा वापर आणि सेवांचा पुरवठा याद्वारे आपली क्षमता वाढविण्याची गरज आहे.
जेएम बक्षी ग्रुपचे व्यवस्थापकीय संचालक ध्रुव कोटक यांनी बंदरे आणि शिपिंगच्या इतर अनुषंगिक क्षेत्रात भारतीय शिपिंग क्षेत्राचा विकास करण्यासाठी सर्व भागधारकांच्या सक्रिय सहभागावर भर दिला. सागरी इको- सिस्टीमच्या विकासासाठी सरकारने घेतलेल्या विविध उपक्रमांचे त्यांनी कौतुक केले आणि भागधारकांना परिषदेत सहभागी होण्यासाठी राजी केले. ते म्हणाले की , जीएमआयएस २०२३ केवळ भारतीयच नव्हे तर जागतिक सागरी उद्योगाला विविध प्रकारची जहाजे, जहाज बांधणी, क्रूझ, पर्यटन आणि शिपिंग अनुषंगिक उद्योगात गुंतवणुकीसाठी भारतात असलेल्या अभूतपूर्व संभाव्यतेबद्दल जाणून घेण्याची मोठी संधी प्रदान करेल.
ग्लोबल मेरिटाइम इंडिया समिट २०२३ मुळे भारतीय सागरी क्षेत्राला मिळणाऱ्या विविध संधींवर प्रकाश टाकणारी कविता नौवहन उपमहासंचालक श्री. अॅश मोहमद यांनी सादर केली. रोड शोमध्ये सहभागी झालेल्या लोकांसाठी ही कविता आकर्षण ठरली. श्री आश मोहमद यांनी आपल्या काव्यसंदेशाद्वारे विविध सत्रांमध्ये उपस्थितीच्या स्वरूपात जीएमआयएस २३ मध्ये सक्रिय सहभागासाठी भागधारकांना प्रोत्साहित केले, शिखर परिषदेत स्टॉल आणि प्रदर्शने लावली.
संचालक दीपक मुखी यांच्या नेतृत्वाखालील फिक्कीच्या पथकाने जीएमआयएस २३ साठी नोंदणी, प्रदर्शन आणि प्रायोजकत्व याविषयी सादरीकरण केले. एक्झिबिशन हॉलमधील प्रमुख जागा वेगाने संपत असल्याने संबंधितांनी प्रदर्शनासाठी लवकरात लवकर जागा बुक करावी, असे आवाहन त्यांनी केले.
भारत सरकारच्या बंदरे, नौवहन आणि जलमार्ग मंत्रालयाने आयोजित केलेल्या जीएमआयएस 2023 या प्रमुख सागरी क्षेत्र- केंद्रित कार्यक्रमाने भारताच्या सागरी क्षेत्रातील संधींचा शोध घेण्यासाठी, आव्हाने समजून घेण्यासाठी आणि गुंतवणुकीस उत्तेजन देण्यासाठी उद्योगातील प्रमुख व्यक्तींना यशस्वीरित्या एकत्र आणले आहे. मागील आवृत्त्यांच्या यशाच्या आधारे, या तिसऱ्या भागाचे उद्दीष्ट देशांतर्गत आणि आंतरराष्ट्रीय सागरी भागधारक आणि गुंतवणूकदारांसाठी व्यापक शक्यतेचे अनावरण करणे आहे.