२०३० पर्यंत जपानला मागे टाकत भारत क्रमांक ३ ची अर्थव्यवस्था होईल - एस अँड पी ग्लोबल

मुंबई: जगातील पाचव्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था असलेला भारत २०३० पर्यंत ७.३ ट्रिलियन डॉलरच्या जीडीपीसह जपानला मागे टाकून जगातील क्रमांक ३ ची अर्थव्यवस्था बनण्याची शक्यता एस अँड पी ग्लोबल मार्केट इंटेलिजन्सने पीएमआयच्या आपल्या अंकात व्यक्त केली आहे.2021 आणि 2022 या दोन वर्षांच्या वेगवान आर्थिक वाढीनंतर, भारतीय अर्थव्यवस्थेने 2023 कॅलेंडर वर्षात सातत्यपूर्ण मजबूत वाढ दर्शविली आहे.

 

मार्च २०२४ मध्ये संपणाऱ्या आर्थिक वर्षात भारताचा सकल देशांतर्गत उत्पादन (जीडीपी) ६.२ ते ६.३ टक्क्यांनी वाढण्याची शक्यता आहे. आशियातील तिसऱ्या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था एप्रिल ते जून या तिमाहीत ७.८ टक्क्यांनी वाढली आहे.एस अँड पी ग्लोबलने म्हटले आहे की, नजीकच्या काळातील आर्थिक दृष्टीकोन 2023 च्या उर्वरित कालावधीत आणि 2024 साठी सतत वेगवान विस्तारासाठी आहे, ज्यामुळे देशांतर्गत मागणीत मजबूत वाढ होईल.

 

गेल्या दशकभरात भारतात थेट परकीय गुंतवणुकीचा ओघ वाढल्याने भारतीय अर्थव्यवस्थेसाठी अनुकूल दीर्घकालीन वाढीचा दृष्टीकोन दिसून येतो, ज्याला तरुण लोकसंख्येचे प्रोफाइल आणि झपाट्याने वाढणारे शहरी कौटुंबिक उत्पन्न यामुळे मदत होते. भारताचा नॉमिनल जीडीपी २०२२ मध्ये ३.५ ट्रिलियन डॉलरवरून २०३० पर्यंत ७.३ ट्रिलियन डॉलरपर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे.

 

आर्थिक विस्ताराच्या या वेगवान गतीमुळे २०३० पर्यंत भारतीय जीडीपीचा आकार जपानच्या जीडीपीपेक्षा अधिक होईल आणि भारत आशिया-पॅसिफिक क्षेत्रातील दुसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था बनेल. 2022 पर्यंत भारतीय जीडीपीचा आकार ब्रिटन आणि फ्रान्सच्या जीडीपीपेक्षा मोठा झाला होता. २०३० पर्यंत भारताचा जीडीपी जर्मनीलाही मागे टाकेल, असा अंदाज आहे.

 

अमेरिका सध्या जगातील सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था असून त्याचा जीडीपी २५.५ ट्रिलियन डॉलर असून जगाच्या जीडीपीच्या एक चतुर्थांश वाटा हा आहे. चीन ही दुसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था आहे ज्याचा जीडीपी आकार सुमारे 18 ट्रिलियन डॉलर आहे, जो जागतिक जीडीपीच्या सुमारे 17.9 टक्के आहे. जपान 4.2 ट्रिलियन डॉलर जीडीपीसह तिसऱ्या स्थानावर आहे, तर जर्मनी 4 ट्रिलियन डॉलर जीडीपीसह तिसऱ्या स्थानावर आहे.एस अँड पी ग्लोबलने म्हटले आहे की, भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या दीर्घकालीन दृष्टीकोनाला अनेक प्रमुख विकास वाहकांचा पाठिंबा आहे.

 

भारतासाठी एक महत्त्वाचा सकारात्मक घटक म्हणजे मोठा आणि वेगाने वाढणारा मध्यमवर्ग, जो ग्राहकांचा खर्च वाढविण्यास मदत करत आहे. झपाट्याने वाढणारी भारतीय देशांतर्गत ग्राहक बाजारपेठ तसेच त्याचे मोठे औद्योगिक क्षेत्र यामुळे उत्पादन, पायाभूत सुविधा आणि सेवांसह अनेक क्षेत्रांतील बहुराष्ट्रीय कंपन्यांसाठी भारत गुंतवणुकीचे महत्त्वाचे ठिकाण बनले आहे.

 

सध्या सुरू असलेल्या भारतातील डिजिटल परिवर्तनामुळे ई-कॉमर्सच्या वाढीला वेग येईल आणि पुढील दशकात किरकोळ ग्राहक बाजारपेठेचे चित्र बदलेल अशी अपेक्षा आहे. यामुळे तंत्रज्ञान आणि ई-कॉमर्सक्षेत्रातील आघाडीच्या जागतिक बहुराष्ट्रीय कंपन्या भारतीय बाजारपेठेकडे आकर्षित होत आहेत, असे एस अँड पी ग्लोबलने म्हटले आहे.

 

यामुळे ऑटो, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि केमिकल्स सारख्या उत्पादन उद्योगांपासून बँकिंग, विमा,मालमत्ता व्यवस्थापन, आरोग्य सेवा आणि माहिती तंत्रज्ञान यासारख्या सेवा उद्योगांसह विविध उद्योगांमध्ये बहुराष्ट्रीय कंपन्यांसाठी भारत सर्वात महत्वाची दीर्घकालीन विकासाभिमुख बाजारपेठ बनेल असा अंदाज यानिमित्ताने व्यक्त केला गेला आहे.