भारतीय इतिहासात नोंद होईल अशी घटना दोन दिवसांपूर्वी देशात घडली. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 500 व 1000 रूपयांच्या सध्या चलनात असलेल्या नोटा बंद होणार असल्याची घोषणा 8 नोव्हेंबर रोजी संध्याकाळी उशीरा केली आणि बघता बघता सगळीकडे एकच हाहाकार माजला. आज 10 नोव्हेंबर रोजी देशातील बँका पुन्हा सुरू झाल्या व सकाळपासून पुन्हा आर्थिक गोंधळ सुरू झाला. देशभरात चालू असणार्या या गोंधळात नव्या नोटांना काय वाटत असेल याचा कधी विचार केलाय का तुम्ही..? नाही ना, मग या नवीन नोटांमधील 2000 रूपयांच्या एका नोटेचं हे पहिलं वहिलं मनोगत वाचा...
माझं नावं दुहजारी...गेले अनेक दिवस आम्ही गठ्ठ्यागठ्ठ्याने एकाच ठिकाणी बंदिस्त होतो. पण दोन दिवसांपासून अचानक आम्हा सगळ्यांना विभक्त करण्यात आलं आणि आता प्रत्येकाचा प्रवास वेगळ्या मार्गाने चालू झाला आहे. काहींच्या प्रवासाचं अंतर कमी आहे, पण काहींना मैलांचा प्रवास गाठावा लागतोय. आमच्यापैकी बहुतांश नोटा काल संध्याकाळीच इच्छित स्थळी पोहचल्या असाव्यात. काल रात्री नवीन जागा असल्याने मला फारशी झोप पण लागली नाही आणि आज सकाळी लवकरच अचानक अनेको लोकांचा कलकलाट कानी ऐकू येऊ लागला.
साधारण वेगळ 8.30-9 ची होती. एका बंदिस्त खोलील एका टेबलाभोवती पंचवीस-तीस जण बसून कशाचं तरी नियोजन करतं होती. मला नंतर कळालं की, आपण कोणत्यातरी मोठ्या शहरातल्या एका नामांकित बँकेत आलो आहोत आणि पुढच्या काही काळातच हजारोंच्या संख्येने येथे लोकांची गर्दी होणार आहे. या गर्दीचं नियंत्रण करण्यासाठी, त्यांना योग्य सेवा देण्याबाबत या सर्वांची चर्चा चालू आहे. पण नेमकं काय होणार आहे याची अजूनही स्पष्टता मला आली नव्हती...
आता साधारण 10 वाजत आले होते. बँकेचं मुख्य प्रवेशद्वार उघडलं गेलं आणि पाहते तर काय, बाहेर ही भली मोठी रांग कोणाच्या तरी प्रतिक्षेत थांबली होती. मला काहीच समजेना, बँकेचा एक प्रतिनिधी गेला आणि त्याने प्रत्येकाला कसलातरी कागद दिला. मग लगेचच त्या कागदावर काहीतरी लिहीण्याची गडबड त्या उपस्थितांमध्ये सुरू झाली. प्रत्येकाच्या चेहर्यावर माझा नंबर कधी येणार याचीच उत्सुकता होती, त्याचबरोबर कोणत्यातरी गोष्टीबाबत त्यांच्या मनात अजूनही गोंधळ असल्याचे जाणवत होते.
माझ्या सहकारी मित्रांसोबत मला आता कॅशिअरच्या अगदी नजरेसमोर म्हणजेच त्याच्या टेबलावर आणून बसवलं. बाहेर दूरवर पसरलेल्या रांगेतून पहिल्या क्रमांकावर असणारा मनुष्य कॅश काऊंटरच्या खिडकी पाशी येऊन उभा राहीला. त्यानी 500च्या काही नोटांसोबत कसलातरी कागद कॅशिअर कडे दिला. कॅशिअरच्या उजव्या हातापासून मी दुसर्या गठ्ठ्यात अगदी वरच असल्यामुळे मला या गोष्टी जवळून समजू लागल्या. कॅशिअर आणि त्या व्यक्तिमध्ये चर्चा सुरू झाली. काहीसे वयस्कर असणारे ते काका कॅशिअरला म्हणाले, नवीन नोट आली का हो? द्या लवकर बघायचीये आम्हाला... सकाळी साडेसात पासून रांगेत उभा आहे मी. आणि हो एका नवीन नोटे सोबत शंभरच्या पण नोटा द्या बरं, बाहेर व्यवहार करणचं कठीण झालयं. कॅशिअरने दोन माझ्या सहकार्यांसह शंभरच्या काही नोटा त्यांना दिल्या. काका भलतेच खुष झाले! मिळाली, मिळाली म्हणून ते बाहेर निघून गेले.
आता मला कळालं की, हे ऐवढे सगळे लोकं आमच्या स्वागतासांठी उभे आहेत. हो आणि त्यांची आर्थिक अडचणही दूर करण्यासाठी ते आलेे आहेत. काकांसारखेच अनेक जण येत-होते जात होते. जुन्या नोटा देऊन माझ्यासारख्या नवीन त्याचबरोबर शंभरच्या जुन्या नोटा घेऊन जात होते. अनेक लोकं फक्त जुन्याच नोटा देऊन गेले. त्यांना कदाचित नवीन नोटा नकोच होत्या. चहुबाजूला एकच कलकल होती. प्रत्येकाची काहीतरी समस्या होती आणि त्यावर योग्य मार्ग काढण्यासाठी बँक अधिकारी उपाय सुचवत होते. एकंदरीत बँकेत येताना गोंधळात पडलेली कुजबुज ऐकू येत होती जाताना मात्र सुर सकारात्मकच होता...
बर्याच कालावधीनंतर माझा नंबर आला. समोर एक तरूण उभा होता. नियमाप्रमाणे त्यानीही कागदपत्र कॅशिअरकडे दिली आणि कॅशिअरलने कोणताही विचार न करता मला त्याच्या हाती सूपुर्त केले. तो तरूण मला घेऊन बाहेर आला. लगेचच त्याने कोणालातरी फोन लावला आणि बोलू लागला... “अगं कसली मस्तय ही, लै भारी दिसतीये...’’ पलिकडून कोणीतरी काहीतरी बोललं, त्यावर तो म्हणाला, “थांब थांब लगेच पाठवतो...’’. फोन कट झाला. त्याने मला त्याच्या चेहर्याच्या थोडं खाली हातात धरलं, चेहर्यावर स्मित हास्य आणलं आणि चक्क मी त्याच्या फोनवरील स्क्रिनवरच दिसू लागले, त्याने क्षणाचाही विलंब न करता कुठलं तरी बटन क्लिक केलं. समोरच्या स्क्रिनवर मला पाहून मला आश्चर्यच वाटलं. माझा रंग सर्वांनाच आकर्षित करणारा गुलाबी आहे, मी इतकी सुंदर दिसते, याचा प्रथमच प्रत्यय आज मला आला. मग त्याच्या फोनच्या स्क्रिनवर पोपटी रंगाची एक विंडो दिसली त्यातल्या एका नावावर त्यानी पुन्हा क्लिक केलं आणि मी आणि तो एकत्र दिसत असलेली छबी कोणालातरी पाठवून दिली आणि खाली लिहीलं... ‘सेल्फी विथ 2k नोट’’!
आपणच आपल्याला दिसणं याला सेल्फी म्हणतात, हे मला आत्ता कळालं (पण 2k म्हणजे काय याचा अजून पत्ता लागायचायं). असो, त्यानंतर मी त्या तरूणाच्या पाकीटात बसून राहीले आता पुढचा प्रवास कसा असेल माहित नाही, मला माझे सोबती परत भेटतील की नाही हे ही माहित नाही... पण एकंदरीतच नव्या युगाचा हा नवा प्रवास अफलातून, अद्ययावत आणि आनंददायी असेल अशीच मी आशा करते... हा लेख वाचणार्या प्रत्येकाला मी लवकरच भेटावे, असं वाटत असेल तर त्याआधी हा लेख शेअर करा! भेटू लवकरच... बाय बाय
.